<< Retour

E 637 / Pau

Un petit livre de vieux parchemin des assises de la vicomté de Limoges

Note préliminaire : document cotté n° 3, du chapitre 2 (privilèges, grâces, confirmations, autorités, prééminences, ressorts de justice et ordonnances sur la justice) de l'inventaire de Jean Fabre daté de 1546 (E 607)

Remarque: révisions en cours - n'hésitez pas SVP à nous communiquer vos critiques et corrections)

Copie des feuillets manuscrits (Photos / G.F., M. P., Ph. R.).

f01r	f01v	f02r	f02v	f03r	f03v	f04r	f04v	f05r	f05v
f06r	.....	f07r	f07v	f08r	f08v	f09r	f09v	f10r	f10v
f11r	f11v	f12r	f12v	f13r	f13v	f14r	f14v	f15r	f15v
f16r	f16v	f17r	f17v	f18r	f18v	f19r	f19v	f20r	f20v
f21r	f21v	f22r	f22v	f23r	f23v	f24r	f24v	f25r	f25v
f26r	f26v	f27r	f27v	f28r	f28v	f29r	f29v	f30r	f30v
f31r	f31v	f32r	f32v	f33r	......	......	......	......	......
Page de garde(r°)	Page de garde(v°)	Page de dos	......	......	......	......	......	......	......

Transcription / mai 2007 / CR / E 637 (Cahier — in-4°, 32 feuillets, papier).

1408-1409 (et révisions de 1411). — Rôle des assises tenues, au nom du vicomte de Limoges, par Archambaud de Saint-Astier, juge ordinaire de la vicomté, à Excideuil (f°^s 1r°, 2v°, 15r°, 26r°), Gabillon [1] (f° 7r°), Janit (f° 5v°), Ayen (f° 7r°), Nontron (f°^s 9r° & 19v°), Thiviers (f°^s 1r°, 18r° 21v°, 30v°, 32v°), Linards (f° 26v°), Ans (f° 4r°, 29r°), Moruscles (f° 31v°) : — Pierre Gaillard est accusé par Hélie de Condamines, sergent du vicomte de Limoges, d'avoir insulté les hommes du vicomte en criant : « Guienne ! Saint-Georges ! »[2] (f° 3r°) — publication des franchises accordées pour 4 ans à tous ceux qui voudront venir habiter le lieu d'Ans (f° 4v°); — amende de 50 sous payée par Jean Pouyade, coupable d'avoir ravagé le pays avec les Anglais et les Armagnacs (f° 15r°); — saisie de la terre du seigneur de Champnier, qui avait fait prisonnier un Anglais et ne voulait pas le livrer aux officiers du vicomte de Limoges (f° 20v°); — permission de chasser tous les animaux sauvages, accordée aux habitants de la châtellenie de Thiviers, en payant le tribut accoutumé au vicomte (f° 25r°); — hommages rendus au vicomte de Limoges par : Bertrand de La Roche ; Bertrand de Banas ; l'abbé de Tourtoirac ; Itier Neveu, chanoine de Chancelade, procureur de l'abbé de ce monastère (f° 26v°); — Jean Vigier ; Robert Lafon, de Peyrignac ; Pierre Garin Le Nègre, de Sainte-Aulaire, se reconnaissent serfs du vicomte de Limoges (f° 29r°); — autorisation donnée au précepteur de Saint-Antoine d'Excideuil de demander en quêtant des tuiles pour couvrir l'église et l'hôpital (f° 31r°), etc.

Remarque générale : Les surcharges, ainsi que les annotations dans la marge, d’une écriture plus tardive, ont généralement été ignorées.

f° 1r° [peu lisible]

Actum assisie metuendissimi domini domini vicecomitis

Lemovicensis que fuit die lune videlicet tercia die mensis

decembris in loco et castellania de Exidolio anno Domini

millesimo CCCC° octavo.

Petrus de Bruciis fuit conquestus de aliquibus deffectibus

contra ipsum concessis in die festi Sancti Frontonis [pro----]. [------]

et quia costat nobis quod dictum festum est stolibile [-----] et [-----],

dictos deffectus revocavimus et revocamus per presentes.

In causa alia mota per procuratorem curie que Hel. ….

In causa alia mota per Hel. de Mauransa contra Petrum Gualhardi,

fuit absolutus dictus Petrus Gualhardi per decisionem [------ti]

unatum expensis que de jure debebantur et quia dictus Helias de

Mauransa laboraverat et fecerat operas suas in reparatione

ecclesie de Nanchiaco prout nobis costitit per depositionem dictarum

partium et capellan. dicte ecclesie fuit datum in mandatis preposito de

Exidolio quod faceret satisfieri(?) laborem trium dierum dicto Helie de

Mauransa videlicet pro qualibet die sex albas cum expensis.

Deffecit Gaufridus Johann. lite pendente cum domino Petro Pavonis,

cappellano de Nanchiaco.

In causa Petri de Cussaco domicelli contra dominum Ademarum de La

Guionnia fuit dicessum de communi consensu dictarum partium quibus

dedimus licenciam recedendi salvo jure domini vicecomitis et dictarum

partium et quolibet alieno.

f° 1v° [2 1ers paragraphes peu lisibles]

In causa applegramenti [mots rayés] G. Roffi( ?) contra Petrum de Cressaco[3]

domicellum fuit decessum et adiornatum cause et instanc.

[---------] partibus data licencia recedendi amoto [-------]

salvo jure domini vicecomitis et partium predictarum et quolibet alieno

Actum cum predictis presentibus.

Adiornato Guillelmo de La Rossilha per Heliam de Condaminato

servientem querelis Johanni Vigerii domicell. de Exidolio est

ad id agendum quod [hog--] agere debuit sub spe pacis ad

sequentem assiziam sub spe pacis. Concordes sunt et [f----t] [licenc.(?).

Adiornato Bertrando Barba, ‘comparente pro se’, per Heliam de Condaminas servientem

querelis Johanni Vigerii domicell. a quo dictus domicellus petebat

tres mosdurarias quartals frumenti dictus Bertrandus assensaverat

fuit condempnatus dictus Bertrandus as solvendum dictas

tres mosdurarias infra quindecim dies.

Adiornato Guillelmo Ravecti junior per [mot rayé] Heliam de

Condaminas servientem querelis Aymerici Pelegrini, ut procuratoris Marie

de Lastrada, uxoris sue, super interrogat. M. esse heres aut esse

vellet Petri de Treffinh filii quondam Ademari de Treffinh

et M. teneat bona etc. et specialiter maynamentum de Treffinh cum

pertinentiis suis scitis in parrochia de Moyscha respondit quod

non erat heres nec tenebat predicta et voluit deliberare dictus

Aymericus super responsione facta.

f° 2r°

Adiornata Guillelma del Chapuel, comparente pro se, per Heliam de Condaminas servientem

querelis domini Audoyni Jaubert militis pro quo comparuit Guolferius

Jauberti filius suus (*) et dicta Guillelma pro se est dicta …

[(*) 2 lignes insérées :]‘et procurator ut apparet per procuratorem receptum per magistrum Petrum Boneti

clericum sub data die XIIa mensis Februarii anno Domini M° CCC° nonagesimo quarto.’

… Guillelma huic dilatione pro advocato suo est ad debite

procedendum ad assisiam sequentem, et dicta Guillelma constit. procuratores

Petrum de Mayrin, Guillelmum Maleti et Heliam de Condaminas et alios

curiales.

Adiornato Guillelmo Bos per Petrum de Lostura comparuit pro se querelis

Petri judicis, qui comparuit pro se, dictus est ad deliberare et consulos

respondendum super petitione ad sequentem assiziam et fuit inhibitum

supra nominatis quod non noceant at ei in corpore nec in bonis in forma jur.

In causa alia mota per Petrum Giraudi nomine uxoris sue qui comparuit pro se contra

Guillelmum de La Reylia est ad id agendum de concensu partium ad sequentem

assiziam et dictus Guillelmus constituit procurator. Petrum Maymini et Helie

de Condaminas et alios socios curie.

In causa applogramenta Lore Girauda parrochiana de Jumilhaco

contra Mariam de Lastrada pro qua comparuit Aymericus Pelegrini maritus suus

ut procurator ut apparet per quodam procuratorium receptum

per Aymericum Martini sub data XXVIIIIa die mensis aprilis anno M°

CCCC° VIII° et Geralda Richarda ut procur. Lore Girarda

prout apparet per quoddam procuratorium receptum per Gillelmum de

manso sub data XXII^a mensis novembris anno Domini M° CCCC°

octavo est ad id sub spe pacis ad sequentem assiziam.

f° 2v°

Hodierna die predicta, fuit proclamatum in assisia dicti domini

nostri vicecomitis, quod omnes illi qui requisiverunt in pheodis

dicti domini quod veniant pro recipienda investitura infra

terminum juris, sub pena amisionis acquisitionum.

Deffecit lite pendente Guido Vitalis cum Stephano de Mimmon,

comparente pro se.

Actum assisie metuendissimi domini domini nostri vicecomitis

Lemovicensis que fuit die martis, videlicet quarta die

mensis decembris, in eodem loco de Exidolio.

Stephanus Botha et Stephanus de Maymel, H. Fabri et Maria

Prineyrla fuerunt licenciati ab impetitione prepositi de

Exidolio et procuratoris generalis domini tamen solverat sex solidos

turonenses dicto preposito qu. secum adduxerunt porcos suos qui

positi fuerunt in arresto in castro de Exidolio.

[ paragraphe barré – 5 lignes]

Adiornato Petro de Brutiis per Heliam de Condaminas servientem querelis

domini vicecomitis, causam presentem nos remittimus ad assizias de Tiberio

cum pars sit de jurisdictione illa.

f° 3r°

Deffecit Guido Manha adiornatus per Heliam de Condaminas querelis procur. domini.

Adiornato Petro de Benars lite contestata in causa procuratoris contra Petrum

de Bruciis super eo quod sibi imponebatur quod dictus Petrus

celaverat quamdam denunciationem factam sibi in loco de Cornhaco

citra aquam Cole est ad probandum per procuratorem ad assisiam sequentem.

Deffecit Maria Laguarda relicta quondam adiornata per Heliam de

Condaminas querelis procuratorem / [----] de medietate.

Deffecit Petrus de Manhamas adiornatus per Heliam de Condaminas.

Deffecit Guido de Manhamas pater dicti Petri adiornatus per querelis procuratorem.

Deffecit Petrus Gualhart [ord/cat](?) quia comparuit tempesture(?).

Adiornati Petrus Gualhardi junior et alius Petrus Gualhardi, fratres per Heliam de Condaminas,

qui comparuerunt pro se querelis procur., qui comparuit pro se, qui imponebat eis quod ipsi

fecerant insultum clamando « Guiayna, St. Jorge » gentibus domini vicecomitis

in parrochia de Nanchiaco in maynamento de La Crossa est ad comparandum

per eos personaliter ad assisiam sequentem ad prosedendum debite [----]

de consensu domini procuratoris et de [-----] domini locum tenentis.

Adiornatus Hugo del Pi per Heliam de Condaminas qui comparuit pro se querelis

procurator. qui comparuit pro se, qui imponebat sibi quod ipse frangerat baneriam,

relaxatus fuit dictus Hugo ab impetitione procuratoris curie.

Adiornato Petro Jutge per Heliam de Condaminas servientem querelis procur.

domini nostri vicecomitis qui imponebat ei quod ipse intraverat in quodam

manso de La Daleyna et exederat metus dicti mansi lite contestata

est ad probandum per procuratorem ad assisiam sequentem

Deffecit Petrus Gautier adiornatus per Heliam de Condaminas querelis [cat](?).

f° 3v°

Adiornata Maria de La Guarda ‘comparuit pro se’ per Heliam de Condaminas querelis

procuratoris domini vicecomitis qui proposuit contra ipsam Mariam quod ipsa ceperat

bona et ‘se’ immiscuerat [mot rayé] in bonis quondam Petri La Guarda mariti

sui sine licencia, licenciata fuit dicta Maria[4] [---].

Adiornato Petro Gautier per Johannem Lambert querelis procuratorem domini sine

data licencia dicto Petro Gautier [---].

In causa procuratoris curie contra Eblonem de Pueygelier est idem ad

sequentem assisiam.

Deffecit Stephanus Vuibrart(?) ‘lite pendente querelis Petri Gualhardi ad promotionem’ querelis procuratoris domini.

In causa ‘alia’ que vertitur inter procuratorem curie ad promotionem Guie de

Fauria et Gualharda et Fina Hel. pro quibus comparuit Guillelmus

Maleti procurator, ut docuit per quoddam procuratorium sub data XXIIIa

die mensis maii anno Domini M° CCCC° octavo receptum per Arnaldum

Michaelis est ad sequentem assiziam ad audiendum jus et

ad deliberandum dictas Gualhardam et Finam Hel.

Ad id inter procuratorem curie et Johannem de Torena ad sequentem assiziam.

Adiornato Stephano ‘Reginaldi aliter vocato’ Audebert per Heliam de Condaminas querelis Joh. et Petri Maymini

qui comparuit pro se et dicto fratre suo tam coniuctim quam divisim qui ‘idem Petrus’ petiit

ipsum ‘Stephanum’ esse hominem questabilem Stephan. Reginaldi sive Audebert

petiit [mot rayé] dilationem pro habendo advocato suo ‘et fuit ordinatum’

ad debite procedendum ad sequentem assiziam.

Adiornato Guillelmo de Lesmaria pro Petro de Lescuna serviente

querelis Joh. et Petr. de Maymino, est ad idem sub spe pacis

ad sequentem assiziam.

f° 4r°

Ratione compromissi fuerunt rectenti in emendam H. Savi actor

et H. de Marlhet reus super hoc quod dictus actor denunciaverat

contra dictum reum quod ipse dictum actorem verberat usque ad effusionem

sanguinis et compromiserunt se dicte partes in Radulphum Besc et

Oliverum Bosquele et Robbertum Galadur(?) et Joh. Le Clerc taxata

pro jure prepositi .V. sol. et pro jure .X. sol.

Publicata fuit salvaguardia Petri Jutge die quarta mensis

decembris que est sub sigillo senescallie Petragoricensis et fuit inhibitum

ut nullus ‘non’ noceat sibi in corpore nec in bonis.

Actum assisie de Ans que fuit tenta in loco de Gabilho

per Archambaldum de Sancto Asterio judicem generalem vicecomitatus Lemovicensis

die sexta mensis decembris anno Domini quo supra.

Pedatgium dicti loci de Guabilho fuit positum de concensu

domini de Condato et Philippi [mot rayé] deu Mayne

famuli mondissoni( ?) de la Chapsanha et hoc pro media

parte dicti pedatgii. Et fuit traditum ad levandum sub manu

dicti domini nostri vicecomitis Guillelmo Pradet loci de Guabilho.

In causa alia mota inter dominum de Peyrals ac actorem Gualiane de Mont

Auriol uxoris sue et Mariam de la Sirventia tam nomine suo proprio

quam nomine Reginaldi de Sancto Riperio nepoti suo et Marie de St Ribier

neptis sue et etiam Arzoidis de Sancto Riperio compromisit pro se omnis

isti nomibus quibus supra compromiseruit se in Laurencium Paneti procuratorem

vicecomitatus Lemovicensis et Bernard. Paneti eius fratrem tamque arbitros (arbitros)

arbitratores seu amicabiles compositores sub pena centum marcharum

argenti medietatem applicandam parte hobedienti et aliam domino nostro vicecomiti

Lemovicensis et voluerunt quod durante dictum arbitratum huic usque ad octavam

festi Pasche proximi [ann---] et juraverunt tenere et servare quicquid per

dictos arbitros diceretur et ordinaretur et juraverunt etiam non venire contra

et causa quod non fuerunt tunc concordes voluerunt quod dicta causa [----retur]

in judicium et hoc factum(?) fuit sine preiudicio utriusque partis.

f° 4v°

Hodierna die fuit dictum palam et publice[5] quod judicem generalem vicecomitis Lemovicensis

in assisia generali castellanie de Cors(?) quod omnes illi qui volent venire

habitare et morari in loco de Ans qu. veniat et concedentur eis tales

libertates quod nichil solvet de deveriis seu juribus domini nostri vicecomitis

Lemovicensis nec [-----] alterius spatio quatuor annorum et qu. jurabit

eis de manupera et refectione molendini et fuit datum in mandato

Guillelmo de Podio preposito Anni presentis honorii dicti loci de Ans qu.

provideat super premissis.

In causa alia mota per Ger. de Rouello procuratorem Marie Mariote et

Mathe de La Costa ‘ qui comparuit pro se’ ac ex parte una et Heliam de Conagles reum qui etiam comparuit pro se

qui H. allegavit in guarentitorem suum videlicet procur. generalem domini nostri

vicecomitis ad quod fuit admissus et dictus procurator ibi presens dictum guari-

-mentum ibi «  se suscepit » et quod processus acthenus inter predictos agitatus est

repertus( ?) nullius valoris fuit ordinatum de concensu partium quod fiat

petitio et responsio inter dictas partes in bona forma et quod fiat

inquesta de jure utriusque partis coram magistro Petro Boneti locum tenente

nostro dicti judicis sui causam presentem comittimus. Rectenti fuerunt in

emendam qui ‘sunt’ concordes.

Compromiserunt se domina de Sancto Riperio nomine liberorum Guidonis de

Sancto Riperio quondam domini de Sancto Riperio ex una parte et

Oliverius de Boyschuelh domicellus nomine Bertrandi de Bonaguisa cuius est

curator de omnibus debatis, quos inter se haberunt, sub pena decem marcharum

argenti et hoc in Johannem de Milhaco et Arnald. de Bastit domicell.

et voluerunt quod duraret compromissum huic ad octavam festi

Nativitatis Domini proxim. venienti et promiserunt tenere et servare quicquid per

ips. diceretur et juraverunt non venire contra.

Hodierna die fuit proclamatum quod omnes illi qui acquisiverunt in

pheodis domini vicecomitis quod veniant se investituri infra terminum

juris sub pena acquisitionis acquisitionum.

f° 5r°

In causa alia mota inter dominum de Sancta Horsa qui comparuit pro se contra Petrum

Goyschiera juniorem tradidit quamdam cedulam cuius tenor inferius

inseretur et fuit dies assignata ad probandum per partem dicti domini de Sancta

Horsa ad primam assiziam et fuit comissa receptio et examinatio

testium magistro Petro Boneti.

Hodierna die fuit amota manus per me Archambaldum de Sancto

Asterio posita super quamdam vineam scitam in territorio de

Badefollo per Guillelmum Laval servientem.

Hodierna die fuit proclamatum quod omnes illi qui dicerent se habere jus

jus in maynamento de Solac quod veniant infra sequentem assiziam ostensuri

quilibet de jure suo et dicta die Arnaldus La Bocha procurator ut asserens

Agneus de La Batut de quaquidem procuratione promisit facere promptam

fidem infra sequentem assisiam, nos ordinamus quod in dicta assizia

proxim. venienti ipse ‘que tenebat per judicem generalem’ tradat oppositionem suam in scriptis.

Hodierna die Laurencius Paneti procurator metuendissimi et excellentissimi

domini nostri domini vicecomitis Lemovicensis constituit procuratorem suum in omnibus et singulis

causis [mots rayés] Bernardum de Sancta Horsa.

Deffecit Johannes Lo Venturan de magistro de Beato Ribier, lite pendente

cum dicto magistro.

Deffecit dictus magister lite pendente cum dicto Johanne.

Deffecit Johannes Travers citatus per Guilhelmum de Podio,

querel. procurator. curie comparent.

f° 5v°

Actum assisie de Janit que fuit tenta per magistrum Archambaldum de Sancto

Asterio bacallarium in legibus judex generalis vicecomitatus Lemovicensis die XI^a

mensis decembris anno Domini M° CCCC° octavo.

Adiornatus Johannes Faure et Jacobus Sannanh, ‘Petrus Pradel, Gerardus Dani, Guillelma Pradela’ qui juraverunt

ad et super Sancta Dei Evvangelia deponere veritatem adiornati per Bernardum

Chalhmart in causa quod vertitur inter Johannem Rasoyra ac et Stephanum

Ribiera et Johannem eius filium reos est ad probandum in secunda ad

sequentem assisiam.

In causa alia mota per Ademarum de Chansac ac et Stephanum Ribiera

qui comparuerunt quilibet pro se et quelibet pars tradidit processum et dictus

Ademarus tradidit quamdam litteram et pars dicti Stephani petiit copiam

dicte littere et fuit eis concessa est ad diffiniendum in causa ad sequentem

assiziam et pars rea protestata fuit de appellando etc. et

citra concensum est diffiniendum.

In causa que vertitur inter Ademarum de Chansaco ac et Stephanum

Ribiera est ordinatum quod terra guardia fiat statim quarumdam

pariectum et solar.( ?) scitum in burgo de Jerntz et in loco publico

vocato Al Banc volet et fuit concessa quod ipse de et super petebat

Stephano Ribieyra pocessore ex causa sui et uxoris sui cuius nomine

in se presentem causam duxit quinque denarios renduales et obolum de accaptamento et

fuit hora assignata utrique parti statim tenta assisia et ad debite

procendendum ad sequentem assiziam.

In causa que vertitur inter Johannem Rasiera ac H., St. et Johannem Ribieyra

auctorisatum a patri suo qui actor tradidit libellum suum de quibus

petierunt copiam est ad probandum in prima ad sequentem assiziam

et ad debite procedendum.

f° 6r° [1er paragraphe peu lisible en raison des ratures et surcharges]

Memoriale est quod in causa alia mota per Geraldum Regis contra Hel. Tambarelli

‘in curia de Jani et castellanie de Moruscles vicecomitatus Lemovicensis qu.’

habito consilio cum peritis [mots rayés jusqu’à la fin de la ligne]

constat nobis intensionem(?) dicti Geraldi minime fuisse [----]

[ligne entirement rayée]

dictum dominum(?) Heliam Tamborelli ab impetitione dicti Geraldi

‘reservata’

absolvimus dictum Geraldum in expensis causa present. condempnat. earum

[taxa-----] nobis et curie nostri [-----] [-----tes] dict. [--------].

Memoriale est quod hodierna die martis XI mensis decembris anno Domini M° CCCC° VIII°.

Stephanus Andrandi parrochianus de Peyzaco dyocesis Lemovicensis dixit et proposuit in assisia

quod ibidem tenebat per judicem generalem vicecomitis Lemovicensis.

Memoriale sit quod hod. Johannes Laurieyra petebat a Petro Mathau in

eyminales avene et una eyminam siliginis et dicebat quod dictus Mathau negaverat

reddit. domini et ideo fecerat dictus Johannes secum componere dictum Petrum in XL solid.

quod totum fuit revocatum per dictum judicem ex eo quod dictus P. non negaverat

prout fuit veraciter repertum postea fuit licenciatus per dictum judicem et a petitione

sua quantum erat de illatam.

In emendam fuit rectentus Petrus Mathau eo quod usus fuit sine

licencia in nemore de Vern et Falcaurt(?) quemdam pratum [-----] domino

et Johannes de Lonvieyra hoc denunciaverat.

f° 6v° [pas de texte]

f° 7r°

Actum assisie de Haento [mot rayé] metuendissimi et excellentissimi

domini domini nostri vicecomitis Lemovicensis que fuit tenta in dicto

loco de Haento per me Archambaldum de Sancto Asterio bacallarium in

legibus die XIII^a mensis decembris anno Domini M° CCCC° octavo.

Adiornato Aymerico Segui per Durandum de Chammart servientem querelis

Johannis Buchardi qui dictus Johannes petiit taxari quemdam defficium

nos ordinamus quod taxentur.

Hodierna die suprascripta fuit publicata quedam procuratio

per nos dictum judicem in assisia predicti loci et dicta procuratio fuit

presentata per Laurencium Paneti procuratorem generalem ut apparebat per dictum

procuratorem domini nostri vicecomitis.

Confessus fuit Helias Bessa ut receptor quod ipse dedit

licenciam tenendi curiam ut locum tenens domini judicis et ipsum ‘-------------’

‘de Agra’ promisit relevare.

In causa applegramenti facti per Aymericum Fabri contra Johannem de Monsreduori( ?)

domicellum ut procuratorem Sibille Autiera uxoris sue quod appleg.

fuit factum coram Johannem Bessa fuit rectentus dictus Johannes Bessa

in emendam qu. tempore elapso dicti mandati ipsum fuit exequtus taxata

fuit emenda ad tres solidos.

In causa applegramenti facti per Johannem Lada Peyra contra Jacobum Bertran(?)

pro quo comparuit Bernardus La Marega ut procurator est ad id ad sequentem assiziam

sub spe pacis coram me judice.

Deffecit Petrus Boschau adiornatus per Heliam Bessa [--------]

in juridictione ut retulit querelis Aymerici Seguini.

f° 7v°

Hodierna die fuit inhibitum omnibus ut non molestent Petrum

de [P---o] pro crimine(?) Johannis deu Port genere suo indebite(?) ad

penam sexaginta solidorum.

Pronunciamus et declaramus quod applegramentum quod fecit Aymericus

Fabri contra Sibillam Autiera domicellam esse nullius valoris et

firmitate et anullamus applegramentum per presentes.

Rectentus fuit in emendam Johannem Bessa quia fuit exequtus

quoddam mandatum Sibille Autiera domicell. cuius tempus ecet

elapsum [----]

Licenciatus fuit Bertrandus de Borsac.

In causa applegramenti facti per Guillelmum Labencha contra Jacobum Ber---

quod applegramentum fuit factum coram Hel. Lo Metge servientem domini

nostri vicecomitis Lemovicensis guatgiavit emendam Guillelmus Labencha et

Nos taxamus dictam emendam ad quatuor solidos.

Solvit dictam emendam preposito et receptore de Haento.

In causa alia mota per dominum Petrum Saurot qui comparuit pro se contra

Johannem de Monsrebiron(?) (qui) comparuit pro se, et fuit ordinatum quod illud

quod dictus Johannes debebat hodie facere de habendo( ?)sertifficationem( ?)

magistri Guillelmi Chat quod hod. faciat infra sequentem assisia aliter

nunc pro tunc contra ipsum reservare expresse.

Deffecit Petrus Bayle adiornatus per Heliam Metge querelis Guillelmi(?)

Jaubert pro quo comparuit Johannes Bessa procurator ut apparet pro quoddam procur.,

confectum sub data diey jovis post(?) Judica me, anno Domini M° CCC° nonagesim°

VIII°, recept.(?) per dominum Guillelmum Fabri presbyterum [--] qu. statim comparuit.

f° 8r°

[mots rayés] Adiornato Petro Jaubert per Heliam Metge servientem querelis

Petri Jaubert qui petiit quod ipse olim [------atus] [-----] [----] et ex [adu---s-]

fuit allegatum quod erat(?) in compromisso. Est ad probandum compromissum

huic ad instant. assiziam lite contestata et negato et jurato de

calumpnia

In causa alia mota per Johannem Umhal ac qui comparuit pro se contra Gerardum de Sana Sola

‘et Aymericum de Sana Sola, filium suum’

etiam a parente pro se fuit ordinatum quod quelibet pars [apport----]

scripturas suas ad finem quod possit proced. secundam retroacta et agendum

‘et ad debite procedendum’ ad sequentem assiziam.

Deffecit Gerardus Brola de Sarlato adiornatus per Heliam Metge inventus

in jurisdictione querelis Gerardi Gaufridi domicelli qui comparuit pro se.

Adiornato Johanne Umhart adiornato per Johannem de Chalhmart querelis

Johanni Fabri fuit relaxatus dictus Umhart qu. inepte fuit cit.

unatum(.) expens.

Adiornato Johanne Lourier per Johannem Bessa querelis Johanni Chesot

alias Lauriera [mots rayés] visurus taxationem quarumdam

expensium per dictum Johannem factarum aut ‘Petrum de [-------]’ cuius est principalis debitor

fuit ordinatum quod taxentur taxanda et dictus Johannes Lourier

condempnatus in taxan.

Comparuerunt in judicio:

- P. La Trelha de Templo

- H. La Faya et B. Burt( ?)

- Bartholomeus La Trelha

- Joh. Fabri sive Chastanh

- Joh. Fabri de Donavas

- Hel. Bessa

- P. Bayle

- Guillelmus de Ayra ut procurator domini de Cadens contra Petrum Jorihier(?)

- Joh. Jaubert

- B. Porchier et B.Porchier, procurator suus.

f° 8v°

In causa procuratoris curie contra Guillelmam de Bonnoris(?) est in eodem statu usque

ad instanciam assiziam tenendam per judicem maiorem.

f° 9r°

[Dans la marge : ‘Nontron’]

Actum assisie metuendissimi et ilustrissimi domini domini

nostri vicecomitis Lemovicensis que fuit tenta per discretum virum

magistrum Archambaldum deSancto Asterio bacallarium in

legibus judicem generalem totius vicecomitatus Lemovicensis que

fuit [mot rayé] tenta in loco de Nontronio octava die mensis

februarii anno Domini millesimo CCCC° octavo.

Adiornatis Armigot de Pestor et Petro Borrat per Johannem del

Verdier servientem querelis Petri de Sangeyrac qui petiit pro querelis

suis quod ipsi debebant sibi ratione maynamenti de Pestore unum sextarium sigillinis

et dicti rei petierunt dilationem pro advocato ‘jurato de calumpnia pro ambobus’ est ad proximam assiziam ad probandum

et ad tradendum libellum.

Deffecit St. del Sol adiornatus per Petrum de Vaubayo servientem

querelis( ?) Joh. Achard.

Deffecit Petrus de Valbayo |

Raymundus de Bite | servien. in faciend. relationem.

Stephanus de Ruppis |

Fuit ordinatum quod exequtio incepta in bonis Johannis Estrorn(?)

ad instanciam Johannis Rudelli cesset usque ad proximam assisiam.

Deffecit Guillelmus de Bosco lite pendente cum Bernardo Paneti.

Hodierna die guatgiaverunt emendam Petrus Fabri pro se et Helia Fabri

aliter vocato Lo Farnicat (?).

In causa alia mota inter prepositum de [Ap---] actorem et Alaydem de Jaspilha

ream, est ad idem sub spe pacis ad proximam assisiam.

f° 9v° [1er paragraphe peu lisible]

Petrus Rossiandi fuit convictus(?) de [-----] per ipsum(?) [-----] Helia

Fabri de Pibles diffamando ipsum quod ipse furatus fuerat

[Per-----to] [F------] et clamavit sibi [-----] et tenuit ipsum probum

et bona fame et quod premissa dixerat contra omnimodam veritatem

et fuit rectentus in emendam.

In causa alia mota inter [mots rayés] Heliam Reginaldi

ac et dictum Guillelmum de Chaslueris reum est ad diffiniendum

in causa ad sequentem assiziam.

In causa alia mota inter Johannem Lonelli et dominum Heliam Tabanarii [lit.]

[---tum] contra Johannem de Cussaco ‘reum’ fuit responsum per dictum Cussac se

esse heres solus et insolid. Aymerici Guyberti mediate persona Dalmatie de

Valeta, matris sue.

Ad idem de concensu partium inter dominum Johannem a collibus [p---]

de Grangiis actorem et Johannem de Trepchaco ad proximam assiziam.

Procur. curie et dominus de Champnhaco presentaverunt quandam informationem, et

dictus dominus de Champnhaco et petiit jus

juxta contenta in eadem.

Cum Johannes Achardi domicellus, ut procurator Marie de Chastilho, eius

uxoris, ut docuit, preposuerit quod Arnaldus Champelat explectaverat

mansum suum de Boniol et specialiter unum pratum de quo etc.,

in quo manso dicta Maria habet .L. solidos renduales inter cetera dictus

Arnaldus dixit se ipsum tenere ab Heylina Folcauda domicella quam

laudavit in guarentitorem es ad habendum guarentitorem ad proximam assisiam

tenendam per dominum judicem.

In causa domini Guillelmi Bonelli ac contra Heliam de Rivalibus, reo non obstante

f° 10r°

[2 mots rayés: in contrarium] traditis per partem ream fuit ordinatum quod respondat

ad proximam assiziam presize et [p----e] et fuit concessa copia.

In causa Guillelmi Basati opponentis contra Guidonem de Agia salvis contra

dictum Guidonem ratione retardati processus et ad debite

procedendum ad sequentem assiziam.

Hodie fuit decreta tutela Petronille Oliera de liberis suis et Gerardo

de manso Tanberti.

In causa alia mota inter dominum Guidonem Lo Tort ac ‘et fratrem Johannem Gay’

reum, deffecit dictus dominus Guido lite pendente in crastinum ratione salvagardia

compromissi fuit emenda in suspenso donec fuit concordes.

In causa alia mota inter dominum Guidonem Lo Tort ac contra Petrum de

Maseraco est ad publicandum ut ante ad sequentem assiziam

salvis expensis que de jure contra dictum

In causa Katerine de Bosco ac contra Heliam de Rivalibus[6] est ad publicandum

ut ante ad sequentem assiziam reservato dictu et depositione Laurencii

Paneti.

In causa Petri Fortii actorem contra PetrumGelada, reum,

dictus Gelada confessus fuit se esse emancipatus, fuit sibi assignatum

ad defferend. litteram emancipationis et juravit non veniere contra

processum et habitis pro publicatis fuit concessa copia et ad obetiendum

ad proximam assiziam.

In causa Petri Gelada ac contra Guidonem de Fontibus, reum, produxit

Petrum del Solier et Bernadum Abonelli et ad publicandum ad proximam

assiziam.

Redditus et deveria manore Busate et de La Borgonha fuerunt [f----] positi

ad manum domini pro jure Helie de Sancto Asterio domicello.

f° 10v°

Super dampno dato per Heliam de Ruppis(?) de Sancto Pardulpho

cum porcis suis in manso de Lanentinas Marie de Castilho

actricis extimato ad .L. libras salva etc., dictus Helias resportavit

dilationem et fuit causa remissa ad audiendum.

Commissum fuit scriptori curie et Petro de Paeydilho facere informat.

si dictus Bernardus fecit contenta in instrumento etc. [------] et Hel. de Rupp.

et dictus Bernardus [-----] in arresto positi ad requestam dicti Bernardi

super injuriis etc. et ad instanciam partium.

P. Royer presentavit Arnaldum filium suum judicialiter et auditis suis

justiffication. dictus Arnaldus Royer fuit relaxatus ab arresto

super petitione Petri.

In emendam fuit rectentus Giraldus de La Flamenchia

eo quia judicialiter iniuraverat Geraldum de Casalibus dicendo talia

verba vel similia in effectu « vos no aves ges fath coma pardonie »

videlicet honorabilem [p---] et utilem domino.

Presentavit Guido de Marolio ut procurator domini de Marolio

ad faciendum homatgium etc., die sabbati IXa februarii presenti

Gerardus de Capolibus dominus [mots rayés] Johannes de La

Giraudia.

Lite contestata et jurato de calumpnia inter Johannem Achardi domicellum

ut procuratorem Marie de Chastilho uxoris sue et Petrum de Valbayo

reum super petitis per dictum procuratorem dicto Petro de dampno dato eidem

vel uxori sue inn manso de Banet. extimat ad .L. et ad probandum

in prima ad primam aud. et dictus actor substituit presento loco sui dict.

Johan. De La Giraudia Bernard. Paneti et Laurenc. Paneti et dictus

reus constituit procuratores suos interacta Johan. Lanella, Arnaldum Barbarini, ...

f° 11r°

… et Petrum del Pueydilho clericum.

Condemnatus fuit Johannes de Crozo ad reddendum infra XV dies Johanni Desporn

unam conchiam si extat, et si non extat pretium quod juravit

etc.

Actum assisie de Tiberio metuendissimi et illustrissimi principis

et domini nostri domini vicecomitis Lemovicensis que fuit tenta in loco

de Tiberio per venerabilem et circumspectum virum magistrum Archambaldum de

Sancto Asterio baccalarium in legibus ‘judicem generalem vicecomitatus Lemovicensis’ XI^a die mensis febroarii anno Domini

M° CCCC° octavo.

Hodierna die fuit publicata quedam salvaguardia ‘regia’ per dominum Petrum

Pautardi presentata et fuit inhibitum omni maney gentium]

ne ipsi noceant in corpore nec in bonis et ipse se submisit

juridictioni curie domini nostri vicecomitis.

Super petitione ‘interrogator.’ facta per Guillelmum Bestenc actorem contra Heliam de Fumo et

Agnetem Quiqueta uxorem Guidonis Passariou et Mariam Gondauda uxorem

Petri Gaufre [mots rayés] si sunt et [-ona--en-] Hel.et alterius Hel. et Stephan.

de Roure et Joh. Gombaudi mediante persona Hel. Quiquet et Stephan.

f° 11v°

deu Rore filii Hel. deu Rore et mediante persona Petri Gombaud specialiter

si [co---et] quoddam affarium [-----] in loco de Verchalibert sito in parrochia de Calesto

inter iter quo itur [----] de Verchalibert versus La Chavalaria et vadit ad molendinum

heredum Johannis militis deffuncti ex una parte et aqua seu rivum que [---it] seu fluit

deversus militiam et vertisit subter Verchalibert ex reliquo. Item si teneret quoddam

pratum vocatum de La Catrinaria sit inter terram quondam Petri Veste domicelli et pratum quondam Bernard.

licenciatus fuit Stephanus Peytavi ab imperitio ne Marie de Lastrada

uxor. Aymerici Pelegrini de quadam exequtione facta per dictum Aymericum

Pelegrini super quadam vinea ipsius Stephani.

In causa alia mota inter procuratorem curie domini vicecomitis Lemovicensis contra Johannem

Franchasiru et P. Festugo ex eo quod eis imponebat [2 mots rayés]

[ 2 lignes rayées]

quod ipsi recuperant pedatgium a certis hominibus domorantibus in

loco de Tiberio ad hoc facere non [deb-----] videlicet in parrochia de Calesto

et loco vocato A La Vanersa de Chales scito in honorio de Brusaco

qu. re vera usus et consuetudo approbati fuerunt quod illi de

posse seu districtu de Brusaco ut dicitum non solvebant in territorio

de Tiberio nec illi de Tiberio in illo de Brusaco [-----] est qu. predicti

homines levaverunt pedatgium ut fuerunt confessi prout est dictum.

Et fuit satis reppertum quod hoc facere non debebant [----------] [-----]

nobis(?) fuit curia requisita per nobiles viros personaliter interessentes

videlicet Jaubertum Flamenchi dominum de Condato et Fortanerium Flamench

filium dicte domine de Brusaco ex eo quod factum extiterat in territorio dicti

loci de Brusaco videlicet ad declarandum emendam condiguam domino

nostro vicecomiti faciendam per homines supradictos quod factum esse debet

infra proximam assiziam aliter quod causa eis avocata [---] qu. emenda

fuit gatgiata taxata ad viginti quatuor solidos medietatem.

Deffecit Raymundus de La Vitz(?), lite pendente cum Jauberto de [B---g----].

Fuit ordinatum quod respondeat interrogator. ad secundam audientiam et ad

faciendum petitionem ad sequentem assiziam.

f° 12r°

Johannes de La Poyada adiornatus per Bernardum Moret servientem querelis

procuratoris curie domini nostri vicecomitis.

Memorale quod hodierna die fuit iniunctum preposito et serviente de Tiberio ut,

ubicumque invenerint Johannem Poyada, ipsum capiant et ducant captum

in [mot rayé] prisionibus domini nostri vicecomitis Lemovicensis in locis de Tiberio vel de

Exidolio pro [mots rayés] certis causis curiam tangentibus.

Hodierna die fuit inhibitum ‘Petro De La Poyada juniori’ per Martinum de Guarlandier servientem

ad requestam et promotionem Laurencii Paneti ne ab ex tunc intret in bonis,

terris, pratis, hereditatibus [mot rayé] sibi spectantibus et pertinenciis in maynamento

de La Poyada sub pena centum solidorum.

Super interrogatoriis factis et propositis verbochiis per Petrum de Maymini

ut procuratorem Johannis Maynini et Almoydis Damuria matris sue et etiam

nomine sue proprio contra Guillelmum de Sancto Maronio est ad tradendum in scriptis

interrogator. infra mediam assisiam et ad respondendum interrogatoriis

ad sequentem assiziam.

Condemnatus fuit de voluntate sua Petrus de Cheyschac ad solvendum

et reddendum .[--]VIII. denarios Hugoni Palheti septem solidos causa ex venditione

cuiusdam [------] quod ex venditione quarumdem [-----arum], item .XX. denar.

ex venditione carnium.

[mots rayés : ‘Absolutus fuit’] condam causa cognita P. Brossandi junior ad reddendum et

restituendum quatuor postes fortalicie de Cornhaco totiens quotiens

fuerit requisitus per capitaneum dicti loci pro convertendo in dicta fortalicia.

f° 12v°

Absolutus fuit dictus Petrus Brossandi ab a petitione procuratoris

ratione quatuor [p----] quam procurator curie dicti domini nostri vicecomitis

fieri fecerat contra ipsum.

Absolutus fuit Petrus Folcaudi a petitione cuiusdam [-------] quod procurator

curie fieri fecerat contra ipsum.

Emendam gatgiavit Petrus La Grangia, parrochianus de Nancholio,

pater Petronille de Grangia, et Gerardus Senan(?) maritus etiam quondam

Petronille pro eo quod dicta Petronilla que decesserat in via locorum

de Nancholio et mansum ‘de’ Grangia fuit eius corpus exinde

amotum et adportatum per predictos homines ad dictum locum de Nancholio,

et hoc sine licencia officiarum curie de Tiberio in cuius territorio

erat et fuit taxat. ad quindecim solidos, attento quod mortalitas

erat et ipse(?) habebat duas bossas de quibus in itinere decessit.

Super petitione facta per Laurencium Paneti ac contra B. Moreti reum

videlicet.

Memorale est quod hodierna die B. Moreti recognovit ad requestam Laurencii

Paneti quod ipse ceperat quamdam quantitatem casteanarum a Petro Poyado

in maynamento de La Poyada pro redditibus domine Margarite Flamencha

condomine de Brusaco et non aliter.

In causa mota per procuratorem curie contra Johannem Passa Riou super

eo quod dictus procurator proposuerat contra ipsum quod ipse auctoritate sua amoverat

[pe----ellos] domini vicecomitis de quodam pale et in quodam porta ipse dictum

[pe----ellum] ut [d---] posuerat, fuit ordinatum quod esset informatum. Est

ad debite procedendum ad sequentem assiziam. [autre écriture jusqu’en bas de page] gatgiavit emendam

et fuit taxata ad .VIII. solidos, atento quod [-------] proba-

-batur.

f° 13r°

Super petitione facta per procuratorem contra Petrum Berengier videlicet quod

super eo quod dictus procurator imponebat sibi quod ipse habebat quamdam vaccam

quam Johannes de Ven requisiverat dicto procuratori sazinam, et dictus Petrus

Berengier aduchavit in garentitorem cappellanum ecclesie Sancti Georgii de

Calesie [mots rayés] quem debet habere(?) ad sequentem assisiam.

Lite contestata et negato et jurato de calumpnia super

petitione facta per procuratorem curie contra Ramnulph. videlicet super

eo quod dictus procurator sibi imponebat quod [mot rayé] olim plures mercatores

vini depredati fuerunt per Anglicos in presente domo et dicti Anglici

secum duxerunt animalia [mot rayé] dictorum mercatorum et relinquerunt

vinum in itinere publico, de quo vino idem Petrus furatus fuerat

[mots rayés] usque ad extimationem duarum salmatarum vini et

dictus Petrus, se justifficando, dixit quod ipse erat ‘[----antis]‘ in partibus [mot rayé] videlicet

in partibus gallicis est ad probandum per dictum procuratorem ‘petitionem suam‘ in prima

productione et per dictum procuratorem reum justifficationes suas ad sequentem

assisiam.

Super petitione investitionis vigerie acquisite per Petrum Martini de

Villazanoyes est ‘[-----]‘ quod hodie procurator curie fecerat contra ipsum est ad

dicendum de justifficationibus suis ad sequentem assiziam.

Super petitione quod fecit hodie procurator curie contra Petrum Dales

et P. et Guillelmum Dales, eius filium, videlicet super eo quod ipse [------]

et furatus fuerat duas nassas que erant in ‘aqua’ ripperia de La Valoza

et etiam fecerat paxeriam(?) in dicta aqua de La Valoza [------aria] [vol---]

est ad respondendum certoriate ad sequentem assisiam sed postea

gatgiaverunt cuiddam post prandium taxata ad viginti quinque solidos medici.

Deffecit Helias Giraudo adiornatus per Petrum de Cheyschaco ‘[-----]’ [---][7] refferentem

querelis procuratoris curie.

f° 13v°

Super interrogatoriis hodie factis et in scriptis tradend. per Petrum de

Maymino ut procuratorem Johannis de Maymino fratris sui et Almoydis

Damaria eorum matris et etiam nomine suo proprio

de Las Brossas et aliud Petrum eius filium est ad respondendum

cercionitus interrogat. ad sequentem assisiam.

Hodierna die P. Maymini, ut procurator Fortanerii La Cropta conquestus fuit

de P. de Cheyschac [--], atento videlicet quod ipse saysinerat et ad

manum domini nostri vivecomitis posuerat quemdam terram ipsius Fortanerii

ad [pro------] seu requestam Bernardi Bruchardi quem aducavit in

garentitorem est ad [mot rayé] habendum garentitorem ad sequentem assiziam.

Hodierna die fuit proclamatum palam et publice in assizia presenti quod

omnes habitatores castellanie de Tiberio nullo modo sint ausi

vendend. denariatas suas donec primo presentaverint foro dicti

loci de Tiberio sub pena centum solidorum.

Emendam gatgiaverunt Johannes de Orto nomine ‘Bernardi’ filium suum super eo

quod sibi imponebatur pro procuratorem quod idem filius suus furatus

fuerat tres vaccas Petro Manha de Nanchiaco, Johanne Regis et Bernardo Peyne.

[à partir d’ici, et jusqu’à la fin de la page, mélange d’écritures différentes, parfois peu lisibles]

[mots rayés] non potest taxari quod constat cur. quod salvis(?) [dis---------][---ter--]

suum super huiusmodi gatgiamento emende, jure domini semper salvo.

Emendavit gatgiavit Johannes Passa Riou quod fact. nomine Bernardi

fratris sui quod intererat ad [------um] [----ans] [no---- atum] dictarum trium

vaccarum, taxata fuit pro ambobus ad .XXV. solidos [------------] et

rogatum duorum [-----][-----] quorum homines [----] [------] et quia non pro-

-batur] [-------] medietatem domino.

Memoriale quod ad requestam receptoris dicti loci de Tiberio [--] quod si erant aliqui

qui dicerent se habere jus super bonis, rebus et hereditatibus qu. quondam [----]

[qu-dam] Petri Viseta(?) quod veniant et se presentent infra sequentem assiziam

ostens. quilibet de jure suo [alioq--] etc. [--] fuit proclamatum

eodem modo de bonis domini Stephani La Vastra et Johannis de S. Chanit.

Correcta fuit emenda qu. Bernardus(?) Passariou difamavit(?) Johannem fratrem suum [-----]

ipse gatgiaverat emendam et male, jure domini semper salvo.

f° 14r°

Memoriale quod hodierna die in assisia presenti de Tiberio fuit ordinatum

per predictum dominum judicem ‘maiorem’ et specialiter inhibitum quod nulli habitatores castellanie

de Tiberio ab ex tunc solvant pedatgium in castellania de Brusaco

nec etiam ita parum habitatores castellanie de Brusaco teneantur

solvere pedatgium in dicto loco de Tiberio.

Super petitione facta ‘per procuratorem curie contra’ per Maronum Guarlandier reum videlicet

super eo quod sibi imponebatur quod ipse ligaverat duos homines quos post-

-ea relaxaverat sua propria auctoritate seu potius temeritate et super hoc

fuit lis contestata inter dictas partes et juratum de calumpnia est

ad probandum in prima productione ad sequentem assiziam.

Deffecit Petrus Brossandi quia presens in judicio noluit respondere

petitioni facte per dictum procuratorem contra ipsum.

Emendam gatgiaverunt Johannes Franchasau et Petrus Festugo

super eo videlicet quod levaverunt pedatgium ab habitatoribus dicti loci

de Tiberio taxandam per dominum judicem et modifficandam ‘ex gratia speciali’ per Jaubertum

et Fortanerium Flamench condominos de Brusaco. [ici autre écriture] Taxata ad XII solidos, qu.

[--] in nihil dicebatur quod fieri poterat et levari pedatgium predictum.

Hodierna die fuerunt publicate due informationes hodie exhibite per

dominum Johannem Chamalh presbiterum cappellanum ecclesie de Sanazaco

per Bernardum [--enlhati] et Aymerico Martini scripte virtute cuiusdam mandati

sive comissionis eis direct. per dominum Guillelmum Chati [---] [----] judicem

generalem vicecomitatus Lemovicensis de certis testamentis in dicta commissione

contentis.

f° 14v°

Memoriale est quod hodierna die, omnia bona, res et hereditates quondam

Ademari Chanilh deffuncti, fuerunt hodie lhiorate( ??) Guischardo

de Vaucocor pro quinque solidis rendualibus debitis super dictis

hereditatibus et pro arreyratgiis quinque annorum unatis expens.

in eo pro hac causa factio.

Emendam gatgiavit Petrus La Costa nomine filii sui super eo

quod amoverat unum canem de quadam pectgia, taxata ad .X. solidos.

Super ...

Emendam gatgiavit G. de La Paysa parrochianus Sancti Pauli de

Rupe pro eo quod sibi imponebatur quod extraxerat quamdam

peatgiam alienam de loco ubi erat, fuit taxat . ad

tres solidos quia pauper est.

Hodierna die, iniunctum fuit Petro Brossandi preposito [----ate]

preterite qui fecit pignorari [mot rayé] Petro Abonelli de quadam

conchia pro septem solidis in quibus fuerat rectentus ratione

cuiusdam emende quam magister P. Boneti tunc locumtenens judicis

habuerat a dicto Petro Abonelli pro expensis suis et dictus Petrus

Abonelli probavit solutionem per Guischardum de Vaucocor et per

Laurencium Paneti procuratorem domini nostri vicecomitis.

Lite contestata de jurato de calumpnia super petitione facta per

procuratorem curie contra Petrum de Las Fargas de quadam peatgia

cum una [-----] est ad probandum in prima productione ad assiziam.

f° 15r°

Emendam gatgiavit Johannes Poyado filius Petri Poyado ex eo quod

sibi imponebatur per procuratorem generalem vicecomitatus Lemovicensis quod ipse

cum Anglicis et aliis hostibus et depredatoribus patrie vicecomitatus

vocatis Los Arminhagues fuerat in multis et diversis locis in

vicecomitatu Lemovicense predicto ubi depredabatur [subrect--] domini vicecomitis

Lemovicensis et habebat partem cum dictis hostibus in predicti predicta a multa alia

forefacerat erga ‘dictum’ dominum nostrum vicecomitem de quibus informationes

non erant complete de quibus pro jure prepositi ad emendam civilem fuit taxatus

ad .LX. solidos.

Actum assisie ‘de Exidolio’ metuendissimi principis et domini nostri domini vicecomitis

Lemovicensis que fuit tenta per venerabilem virum magistrum Archambaldum de Sancto

Asterio bacallarium in legibus judicem generalem totius vicecomitatus Lemovicensis

die XIII^a mensis februarii anno Domini M° CCCC° octavo.

Hodierna die fuit revocatus quidam deffectus obtentus per prepositum curie

contra P. de Manhania citra [----] [----] impositi.

Super interrogatoriis hodie verbo prepositis per Petrum Giraudo ac contra Petrum

Guari reum est ad tradendum interrogatoria in scriptis ad sequentem

assiziam et procurator curie injunxit se cause presenti pro jure domini vicecomitis.

Super petitione facta per Petrum Bourdon et Ademarum Audebert contra Guillelmum

Lambert videlicet ‘petit’ P. Bourdon .XXV. solidos et Ademaro Audebert VIII libras ...

f° 15v°

… cere et Bernardus Chabrart(?) .XIX. solidos [mots rayés] dicto Guillelmo

Lambert qu. defferat mandamenta et alia minumenta octione

quorum dictam calliam recepit et ad habendum guarentitorem ad sequentem

assiziam.

Compromiserunt Stephanus Guolferius Jauberti filius domini Audoyni

Jauberti actore et Guillelma del Chaprel ream tamque in arbitros [arbitr---]

in Guischardum de Vaucocor et Petrum Maymini sub pena viginti solidos

medietatem domino et medietatem preposito.

In causa alia mota inter procuratorem curie contra Gualhardam et Finam ‘Hel.’ fuit

pronunciatum quod totum et quiquid factum extitit in dicta causa per procuratorem

dictarum rearum esse nullius valoris attento quod non habebat sufficienter

procuratorium et protestatus fuit dictus procurator dictarum rearum de appellando.

In causa alia mota inter Johannem de Giranges, Jacobum Sarladut ac

Johannem de Giranges reum super petitione .XIIII. solidorum ratione venditionis eiusdam

ronsini condempnatus fuit dictus Johannes Giranges ad solvendum dictos quatuordecim

solidos dicto Jacobo ‘infra unam mensem’ unatum expensis.

Ad idem inter Johannem et Petrum Maynini de presenti mota [---] Johan. et Bernard.

et Guillelmum Lambert est ad id sub spe pacis ad assisiam.

Super interrogatoriis factis per Petrum Maynini nomine Almoydis Daumira

si ‘St. del Maymel reum’ tenet bona quondam Johannis et P. et G. de Corsac etc., et dictus Stephanus

laudavit in garentitorem cappellanum de Claromonte est ad tradendum libellum

contra dictum cappellanum ad sequentem assisiam.

Compromiserunt se Bertrandus Barba ac et Arnaldus de Feriola, reus,

in nobilem virum dominum locum tenentem et Guischardum de Vaucocor et dominum

abbatem de Tusturiaco.

f° 16r°

Emendam gatgiaverunt Guillelmus Bos et P. Jutge super eo quod a quadam

denunciatione quam fecerant desisterunt quod dictus P. judicis dixit quod dictus

Guillelmus Bos sibi scruderat certos arbores de nemore suo.

Ad idem inter Petrum et Johannem Maynini ac et Johannem Vigier ad sequentem assisiam.

In causa hodie mota inter Petrum et Johannem Maynini ac et Petrum de Faugeyras

ad idem ad sequentem assisiam.

In causa alia mota per Aymericum Pelegrini ut procuratorem Marie de La Friada contra Loram Enada(?)

ream, est ordinatum quod dicti applegiantes tradant applegiamentum ‘in scriptis’

infra quindecim (dies) et ad debite procedendum ad sequentem assiziam.

Ad idem inter Johannem et Petrum Maymini ac et Stephanum Reginaldi

ad sequentem assisiam.

Adiornato Petro Jutge per Petrum de Costura servientem querelis Gerard. Richardi

super hoc quod Petrus Jutge fecerat quendam sazinam contra dictum Gerardum et eius uxorem

qui dictus Petrus advocavit in guarentitorem Aymericum Pelegrini qui Aymericus Pelegrini

recepit in se guarmientum.

Super interrogatoriis factis ‘in scriptis tradendis’ per Petrum de Maymino ut procuratorem ut docuit

Radulphi Coterii contra Guillelmo de Leymaria si est heres Johannis Chansanelli

et Mariam Aymara uxor dicti Johannis Chansanelli et Petronille Aymara

soror dicte Marie et Hel. Aymar filii dicte Petronille et ad tradendum in scriptis

interrogatoria infra XV dies, et ad respondendum interrogatoriis ad sequentem

assiziam.

Deffecit Johannes de Torena lite pendente cum domino procuratori curie.

Condempnatus fuit et confessione sua Petronilla Favia ad solvendum

Petro Grasseti tres quartas frumenti infra sequentem assiziam ratione dampni dati

per ipsum cum animalibus suis in bladis ipsius Petri.

f° 16v°

Hodie fuit proclamatum palam et publice in foro ville et castellanie

de Exidolio in presentiam dominorum vicecomitis et judicis maioris et aliorum officiarium

domini nostri vicecomitis videlicet procuratoris et receptoris, et fuit inhibitum omne

habitatori castellanie de Exidolio quod non sint [--si] vendend. [den----]

suus nisi prius presenteret foro publico dicte ville de Exidolio, et dictus procurator petiit

memoriale etc..

In causa alia mota per procuratorem generalem vicecomitatus Lemovicensis contra Petrum

Brossandi et ad tradendum petitionem per procuratorem in scriptis per modum

acti et ad debite procedendum videlicet ad probandum in secunda

productione ad sequentem [assisiam].

Et hodie procurator produxit in testes Heliam Condaminas et Petrum

de Cheyshac.

In causa ‘alia mota’ procuratoris domini nostri vicecomitis Lemovicensis contra Petrum Jutge reum,

dictus procurator produxit in testem pro prima productione Johannem

Lambert. Est ad probandum in secunda ad sequentem assiziam.

In causa hodie mota inter Petrum Maymini ‘ut procurator’ nomine Almoydis Damaria

matris sue contra B. Johanelli de Nanchiaco, est ad idem et dictus

B. Johanelli debet agere sufficienter ad sequentem assiziam.

In causa alia mota per P. Giraudo actorem nomine uxoris sue contra Guillelmum

La Berlia reum, est ad idem ad sequentem assiziam.

In causa hodie mota inter Aylis Martela actricem contra Stephan. Botha,

est idem ad sequentem assiziam, nisi fuerit compositum inter partes(?).

Cause denunciatiorum factarum per P. de Lescura et Hel. de Marlhot,

facerent misse in suspenso donec dominus judex maior fuerit super rec-

-concentrosis(?).

f° 17r°

In causa hodie mota per Petrum Maynini ut procurator Johannis Maynini filii sui et

etiam nomine suo proprio contra [mots rayés] Reginaldum de Plauron adiornat.

per Hel. de Condaminas servientem et se ad idem ad sequentem assisiam et ad comparendum sufficienter.

Rectentus fuit in emendam Petrus Grasseti ex denunciatione facta per Heliam

Savi de dampno dato cum porcis suis in bladis suis.

Rectentus fuit in emendam Petrus Grasseti ratione denunciatione

facta(sic)[8] per Aymericum Pelegri super dampno dato in maynamento de Brugelia; taxata

ad tres solidos.

In salvagardia [mots rayés] domini nostri vicecomitis Lemovicensis fuerat positus

Johannes Sudira( ?) et fuit inhibitum omni maneriey gentium quod non

nocerat in corpore nec in bonis sub pena .L. librarum.

Inhibitum fuit omni maneriey gentium quod non fuit ausi dand. nec

instrend. dampnum in ‘corpore nec’ bonis, rebus et hereditatibus domini Petri Pavonis

et Aymerici Pavonis fratris suis [2 mots rayés] coniuctim vel divisim sub pena

sexaginta solidorum et uno denario etc..

[mots rayés] In emendam fuit rectenta Petronilla Savia

eo quia dampnum dederat cum porcis suis in ordo[9] Petri de Leyinra(?)

ut juravit se invenisse contra voluntatem suam.

In emendam fuit rectenta Petronilla savia eo quia dampnum

dederat cum porcis suis in orto Helie de Mailhot ut juravit se

invenisse contra voluntatem suam.

Item extraordinarie retinemus in emendam Bertrandum Barba

et Arnaldus de La Servola quia dictus Bertrandus accusavit dictum Arnaldum…

f° 17v°

… quod per vim ac violenciam fecerat sibi ferri in loco de Azeraco hoc

per Hugonem Ramnulfi novem scuta de quo fuit facta denunciatio

officiarum domini vicecomitis et fuerunt positi in arresto et

applagiaverunt se, et eandem se adiornaverunt sine congedio

curie ; taxata contra dictum Bertrandum ad X solidos et contra dictum

Arnaldum XL solidos.

Hodierna die fuit proclamatum quod veniat qui voluerit assensare

furnum de Peyzaco ‘unatum quadam pleydura‘ domini nostri vicecomitis quod

ponetur in assensa pro decem solidis censualibus et duobus

denariis et veniant infra sequentem assiziam et tradetur plus

offerenti unatum predicta pleydura et furnus sic confrontatur

inter domum Petri de Peyzac ex et ortum vocatum de La Cola

ex et domum de La Forneyria ex et turrim Helia Fochier

ex item et pleydura confrontatur [mot rayé] cum protectibus(?) de

Lourencia ex et ecclesiam de Peyzaco ex et domum de Forneyria

ex et turrim et domum de Focheyria ex et iter per quod

itur de Peyzaco versus fontem de La Chanal.

Datum die veneris XVa die mensis febroarii, anno Domini M°

CCCC° octavo, presentibus discreto viro viro magistro Archambaldo de

Sancto Asterio et Laurencio Paneti testibus, et Petrus Giraudo

et Ema de Forena eius uxor cum auctoritate et licencia dicti viri

sui recognoverunt aliter concecisse et dedisse litteras Ebloni

de Prat Gelier, modo et forma contentis, in quadam

copia cuiusdam note recepte per Guillelmum Daurati notarium….

f° 18r°

… dominum [----at], ut recognoverunt dicte partes, et de novo hodierna

die supra scripta ea laudaverunt , ratifficaverunt et approbaverunt

et voluerunt habere perpetuam roboris firmitatem et juraverunt

renunciaverunt, obligaverunt etc., et concesserunt litteras dicto Ebloni

cum consilio peritorum in meliori forma.

Actum assisie de Tiberio que fuit tenta per venerabilem et discretum

virum magistrum Archambaldum de Sancto Asterio bacallarium in legibus

judicem generalem totius vicecomitatus Lemovicensis die blama

mensis aprilis anno Domini millesimo CCCC° nono.

Super petitione viginti trium solidorum ‘et sex denariorum’ facta per Stephanum Peytavi

magistro(?) Aymerico Pelegrini est ad respondendum cerciorate ad sequentem

assisiam. Item magis petit dictus St. Peytavi dicto magistro Aymerico

Pelegrini triginta septem solidos ex denariatis sibi traditis.

Super petitione facta per Petrum Friconet contra Imbertum Bastardi

videlicet quod dictus Petrus dicebat contra dictum Imbertum

quod dictus Imbertus sibi debebat defruere quoddam terminum

sine expensis propriis fuit comissum Petro de Pelissas et Petro

Chardornhat, est ad respondendum ad sequentem assiziam.

f° 18v°

Memoriale est quod Imbertus Bastardi recognovit se

recepisse .L. solidos a Petro Friconet ratione et nomine logerii hospicii

in quo dictus Petrus de tribus annis sine terminus

et recognovit se tenere quittanciam erga Hel. Filholier nepotem

suum sub ypotheca et obligatione omnium et singulorum bonorum suorum.

Condempnatus fuit dictus Petrus Friconet ad solvendum

dicto Imberto .[-X]. solidos et octo denarios infra mensem

restantes ad solvendum de logerio dicte domus.

[paragraphe suivant peu lisible]

In causa oppositionis Valerie Albanela contra restitutionem

incitam per Katerinam Folharda adversus adhucionem hereditatis

Petri Folhardi patris sui et dicta Valeria [h---et] cuidem

et dict. oppositionem suam ad audientiam hod dicta Valeria

dixit et tradidit pro oppositione sua videlicet quod

hereditis Petri Folhardi [p----] dicte Katerine erat solvendo

Valerie sufficiens ad respondendum et satisfaciendum omnibus [cred---]

dicte hereditatis ‘-----‘. Et idoneo non debebat ipsa Katerina restit.

nec contenta in mandato pro parte dicte Katerine impetrato

a domino judice curie vicecomitatus lemovicensis debebat suum

[f----ur] [eff---um] concessit tamen et confessa fuit pars dicte

Valerie quod dicta Katerina est infra vicesimum quintum annum

de et super quibus dicte partes petierunt sibi fieri [------] et

[---------] dixit pars dicte Valerie et proposuit quod dicta Katerina seu

aliud seu alii eius nomine ipsa ratum habente amoverunt de dicta

hereditate et cum ‘[------] et bona‘[exp----verunt] de rebus et bonis multis [hered---]

infra presentem processum si necessarie(?) fuerit declarand., et est ad …[voir page suivante]

[2 lignes rajoutées ici avec une autre écriture]

f° 19r°

… probandum huic et inde ad proximam assisiam videlicet parti

dicte Katerine ad probandum quod hereditas est honerata mole creditorum

ultra vires et dicte parti Valerie quomodo res hereditum fuerit

diminuate et amote facto et culpa dicte Katerine. [autre écriture à partir d’ici et ligne suivante]

[paragaraphe rayé en occitan]

Datum tertia die mensis maii anno Domini millesimo CCCC° nono.

In salvaguardia domini nostri vicecomitis lemovicensis fuit positus

Petrus de Maubales parrochianus Sancti Pauli honorii de Brussaco

et in maynamento vocato Aturmon et fuit inhibitum omni maneriey gentium

quod sibi non noceant in corpore nec in bonis sub pena centum

solidorum turonensium dicto domino nostro vicecomiti applicandam et in

quantum possit fore facere domino vicecomiti predicto.

f° 19v°

Actum assisie de Nontronio que fuit tenta per venerabilem et discretum virum

magistrum Archambaldum de Sancto Asterio bacallarium in legibus judicem

generalem totius vicecomitatus lemovicensis die XIIIa mensis maii anno Domini M°

CCCC° nono.

In causa Petri de Fougeyraco actoris et Aymerici de Pestors et Petri Bonat reis

dictus actor produxit pro secunda Guillelmum Pascal, Stephanum de Pestors, Bertrandum

Lo Pi, Johannem de Masnoveu, actor tradidit libellum de quo fuit concessa

copia etc.. Est ad probandum in tercia ad proximam assiziam.

In causa Guillelmi de Bosco actoris, et et Joh. Achard rei est ad tradendum ut

supra salvis quod de jure qu. non tradidit ad proximam assisiam.

In causa Marie de Chastilho actoris, et Petri de Valbayo dicta actrix produxit in

testem Johannem Portene(?) alias Lo Chabrier contra quem etc.. est ad publicandum ut ante

ad proximam assisiam salvis quod de jure ratione dict. [f----e] ad etc.

In causa Petri de Valbayo actor. contra Guill. Comiti, dictus actor produxit

pro secunda productione ‘Johannem de Pleydran et’ Guill. Bazati qui juravit dicere et deponere

veritatem. Est ad probandum in tercia productione et ad tradendum libellum

ad assisiam.

In causa Marie Chastilho actoris contra Hel. de Rupe, dictus actor produxit

Joh. Porcent alias Chabrier contra quem fuit protestatus etc. Est ad publicandum

ad assisiam.

Super petitione facta per magistrum Guillelmum Barati tam nomine suo proprio quam nomine

Aymerici Radulphi pro indiviso proprietatis cuiusdam vinee que quondam fuit Seguini

de Seguuna domicell., Jacobo de La Rat qui laudavit in

guarentitorem priorissam et priorem Sancti Pardulphi est ad habendum guarentitorem

partium ad proximam assisiam.

f° 20r°

In causa Helie Reynaldi ac et domini Guillelmi de Chasluais est ad diffiniendum

ut ante ad mercurii proxim., et dictus de Chasluais constituit [pro----] interacta Bertrandum

Paneti et Laurencium Paneti.

In causa Marie de Chastilho pro qua condam Johannes Achardi eius maritus et

Arnald. Champelat qui Arnaldus Champelat produxit in garentitione Bernardum de Capella

domicellum juniorem ut procuratorem ut docuit Heyline Folcauda domicell., ibidem dictus

Bernardus recepit guarimentum ut procurator dicte Heyline qui recepit

garimentum et fuit admissus et [r----us] dictus Arnaldus a causa principale.

Super propositis hodie per Laurencium Paneti dicendo et proponendo contra Johannem

Cossandi quod ipso [ex---e] in salvagardia domini vicecomitis lemovicensis et in pocessione

et sazina de voluntate et licencia et conductu [-----ogier], Amaliane de Fayola

furni de Axie, et dictus Johannes ipsum de facto exspoliaverat ipsum a pocessione dicti

furni quar. etc. fuit lis contestatio etc. et assignerat ad probandum mercurii

proxim.

Hodie, se opposuit Guillelmus de Bosco ab exequtione contra ipsum facta ad

instanciam Petri de [Cur---] pro quo comparuit procurator Johannes Achardi domicellus ut docuit pro

quatuor scuta auri etc. ex certa compositione facta inter ipsos et ad tradendum

in scriptis et dicendum et apponendum etc. ad proximam assiziam.

Deffecit Johannes Hugo citatus per Petrum Brossandi servientem ut retulit querelis Petri

de Fougeyraco comparentis citati per dictum servientem querelis Johannis de Manso

novo comparant.

Ad interloquendum utrum libellum traditum pro parte domini Guidonis

Lonelli contra Hel. de Rualibus seu [----] in eodem facta in [d---ne] cecum

debeat corrigere necne ad proximam assiziam.

Ad publicandum ut ante inter Katerinam de Bosco actricem pro qua comparuit

procurator, eius maritus et Hel. de Claralibus et eius uxor. deffendent. ad

proximam assisiam, salvis expensis, ratione redardati processus.

Adindicata fuit mostra super petitione facta per Hel. de Rualibus de dampno

passo extimato ad .X. libras salva etc., Johanni de Belloloco, ratione cuiusdam ...

f° 20v°

... [conso----], et dato, allocato Johanne de Cros serviente, et ad refferendum

ad assiziam.

Super petitione dampni cuiusdam canalis facte per Johannem de Belloloco

Helie de Rualibus fuit adindicata mostra, et allocato dicto serviente,

et ad refferendum ut ante.

Renunciato et concluso, omnibus productionibus per H. Gelade in causa

[Per----eti] Forien fuit ad publicandum ad proximam assisiam.

Ad publicandum ut ante inter dominum Guillelmum Lo Cort actorem et Petr.

de Mazeraco fuit proxima sequens assizia assignata salvis expensis

ratione retardati processus.

Super expoliatione cuiusdam vinee situate in pratell. quam solebat

tenere [G---] Malvi, facta per Johannam Merciera [-------] Annelha preter

et contra suam voluntatem prout dicta moie(sic) seu eius maritus ut procurator

proposiciat et respons. per dictam Merciera, exipiendo quod ipse non

expoliaverat ymo de sua propria voluntate etc., ipsam vineam acceperat,

quod fuit negatum per dictum procuratorem et lis contest. et produxerunt in

testes Petrum de Fougeyraco, [Per---et.] Forien et Petrum Rossandi qui

juraverunt etc., est ad publicandum ad assisiam.

Visis informationibus productis et exhibitis pro parte domini nostri vicecomitis

et domini de Champnherio et contentis in eis, et attento quod terra domini

de Champnherio erat capta et sazita ad manum domini nostri vicecomitis

eo quod officiarius domini de Champnherio ceperant unum anglicum vocatum Johannem

[-----de] et noluerant ipsum reddere officiariis domini nostri non determinando

de juridictione alta bassa necque media utrum. Idem dominus de Champnherio

ipse habeat necne dictam sazinam et manus appositionem,

amonemus salvo in aliis jure domini nostri et quolibet alieno,

dantes licenciam dicto domino de Champnherio quatenus abinde in antea de

jure suo ututur ut prius et ante manus appositionem huiusmodi uti

consueverat in premissis.

In causa procurator. curie.

f° 21r°

Datum sexta die mensis julii, anno Domini M° CCCC° nono

presentibus testibus Helie de Novavilla domicello, Petro Giraudo, P. de Mayninio

Bertrando Mitet, Guidonem(!) Malet, Laurencium(!) Paneti.

Cum esset deb. et controversia gravis quod quonis materia suborta

inter Petrum de Faugeyraco [mot rayé] et Johannem Vigier domicellum super eo

quod olim...

Cum ad requestam procuratoris domini jus leyde spectante ad hospicium de Lestrada

quam prope hospicium de Lestrada ‘habet’ super quartonagio salis duti domini vicecomitis

foret saysitum et positum ad manum dicti domini donec heredes dicti hospicii

docuissent de eorum jure sive titulo et inhibitum eisdem heredibus ne

extunt deniceps levarent ne perciperent aliquis de eisdem pendente

dicta saizina et commissum receptori ad venandum sub manu predicta

dictum jus et intimata dicta saizina Bernardo Paneti ut tutori et legitime

administratori nobilis Katherine de Born domine dicti hospicii [---] nomine

predicto coram nobis judicialiter comparuit et se presentavit dotendo de

jure et titulo eiusdem Katherine domicelle et nobis monstravit quamdam

litteram antiquam manu Johannis Hugonis notarii scriptam et consignatam

at sigillo vicecomitis lemovicensis sigillatam, confectam sub data diey mercurii post festum

Penthecostes, anno Domini M° CCC° LXI° per quamquidem litteram legitime apparebat

eundem hospicium habere anno quolibet super dicto quartonagio salis septem

quartonos salis et nichilominus super quolibet [----ale] sali chargiato

’ad forum venient.’unam palmatam salis unde vis.pred. littera prius per nos et aliis qu.

nostrum movent [------] dictam saizinam in et de premissis amonemus de

consensu procuratoris dicti domini pariter et levamus dictum quod jus [------] leyde

eidem Bernardo nomine predictorum deliberamus, perpetuum silencium dicto

procuratori imponendo, permittentes(?) ut de cetero ipse Bernardus nomine predictorum

ipso jure paciffice utatur salvo [---] in aliis jure prelibati

domini nostri vicecomitis et quolibet alieno.

f° 21v°

Actum assisie ‘de Tiberio’ metuendissimi et illustrissimi principis domini

nostri domini vicecomitis lemovicensis que fuit tenta ‘in dicto loco’ per venerabilem

et discretum virum magistrum Archambaldum de Sancto Asterio

bacallarium in legibus judicem generalem totius vicecomitatus lemovicensis die XVIIa

mensis maii anno Domini M° CCCC° nono.

In causa interrogatoriorum Guillelmi contra Agnetem Quiqueta et Mariam

Gonbauda pars dicti Guillelmi se supercessit a dicta causa.

Condemnatus fuit Hel. Giraudo ad solvendum et reddendum Iterio Abonelli

et Helie Chabancel .X. solidos infra mensem.

Super interrogatoriis hodie verbo prepositis per Petrum Maymini

ut procuratorem Almoydis Damaria matris ‘P. Ponset’ se esse heres Petri

Ponset patris sui et Johannis de Lapeyra avi sui etc., responso per

dictum Petrum quod non est heres nec tenet eorum bona etc. et pars

voluit se deliberare.

Super interrogatoriis hodie verbo prepositis per P. de Maymino nomine

quo supra contra P. Falhardi junior et B. Folcaudi si sunt heredes Ademari

et Gerard. de La Peyne ‘nec tenent maynamentum de la Peyra in parrochia de Corhaco’, responso per dictos reos quod quilibet tenet unam

litteram latius si opus fuerit confrontandum dictus procurator fecit eis petitionem

de .V^c. sextarios frumenti quinque solidos renduales qui advocaverunt(?)

in guarentitorem Bernard. Favier, est ad habendum guarentitorem

ad sequentem assiziam.

In casu quod apparuerit aliquam manus oppositionem fuisse factam

in maynamento de Chaucacorn in parrochia Sancte Marie de Fracto Jove [correction par Cl-H. Piraud] ad

instanciam domini Aymerici de Rupe militis de qua sayzina Johannes Achardi

ut procurator Marie de Chastilh uxoris sue [---que] indebite facta

causa(?) non condempnata nec convicta etc., fuit manus appositio se …

f° 22r°

... quam precessisse costiterit et cavit dictus procurator de stando juri si

et in quantum parte habuerit et cavit per Laurentium Paneti qui

promisit pro eo judicio sasti et judicato solvendo et dictus procurator

de ipsui relevando.

In causa interrogatoriorum olim( ?) mota per P. Maymini ut procuratorem Almoydis

Daunina matris et Johannis Maymini fratris suorum et etiam nomine suo proprio

qu.(?) Petrum de Las Brossas et alterum Petrum de Las Brossas filium suum, responso

per dictos reos quod tenent domum, videlicet pater et filius, ortum et canabale [mots rayés] suo

bono jure et titulo competenti, est ad tradendum petionem per dictam partem actricem in scriptis

ad debite procedendum ad assisiam.

Presens in judicio, P. Brossandi junior prestitit securitatem juratorum domino

Guillelmo del Roco ‘presbiteri junior’ qui(?) dominus Guillelmus juravit se dubitare de eodem

juxta stilum curie et consuetudinem curie et fuit inhibitum dicto Petro ne

ab extunc noceat dicto domino Guillelmo in corpore nec in bonis sub pena

centum librarum.

In causa ‘interrogatoriorium’ causa Petri de Maymini procuratoris nomine quo supra contra Guillelmum de Sancto Martini,

responso interrogatoriis quod tenet quemdam domum suo bone jure et titulo

competenti. Est ad tradendum petitionem suam in scriptis ad sequentem assiziam.

Condempnatus fuit magister Aymericus Pelegrini ad solvendum et reddendum Stephano

Peytavi decem et septem solidos de summa viginti trium solidorum petita per dictum

Stephanum et quod petiit sibi plus quam deberetur, fuit [mots rayés] ‘rectentus quanto [------]‘ in expensis

ratione plus petitionis.

In causa Stephani Peytavi contra magistrum Aymericum Pelegrini ‘super petitione triginta septem solidorum’ fuit licenciatus dictus magister Aymericus

quod sibi fecerat preptam petitionem quod debitum uxoris sue sibi petebat

dictum Stephanum Peytavi in LX [----] legitimis condempnant.(?)

f° 22v°

Rectentus fuit in emendam Johannes Bos [mots rayés]

[mots rayés] pro eo quod fecerat ‘indebite’ exequtari Guidonem Passa Riou

videlicet quod fecit exequtionem fieri in terra domini sine mandato curie, taxat.

X solid.

Cum esset hodie dies assignata Valerie Albanela et Katerine

Folharda videlicet dicte Katerine ad procedendum in causa restitutionis

quam petebat sibi concedi adversus adhicionem hereditatis Petri

Folhardi patris sue ex una parte, et Valerie Albanela que se opposuit

adversus dictam restitutionem petitam ex alia parte, comparuerunt

hodie dicte partes et nichilominus comparuit dicta Valeria relicta

condam dicti Petri Folhardi pro Katherina, Johanne Folhardi et Marie Folharda

[-------] liberorum ipsius et dicti Petri Folhardi deffuncti nomine quorum

etiam intendebat prosequi oppositionem predictam sed quod tractantibus

amicis [co---ibus] dictarum partium, videlicet Petronilla Folharda

amicta dictorum liberorum que petebat super bonis dicti Petri sub

(sub) eyschesiam sue frayreschiam suam et Aymerico Martini avunculo

dicte Katerine et Petro Martini avo dicte Katerine qui Petrus

petebat in et super bonis predictis triginta sex libras et octo solidos

turonenses et aliqua alia suppellettilia pro dote Marie Martina

matris dicte Katerine et Alayde Folharda filia dicti Petri Folhardi

que petebat dotem sibi promissam per dictum patrem suum videlicet

quatuordecim libras et dicta Valeria que petebat [mots rayés] centum

solidos quos sibi legaverat dictus condam Petrus Folhardi maritus

suus in suo testamento et nichilominus decem libras quas lucrata

fuerat quod dictus vir suus predecesserat ut in patris contractus eorum

matrimonii fuerat conventum, et fuit dictum ibidem [---] judicio

per dictas personas amicos, ut premittitur, et de parentela dicte

Katerine et Valerie predicte qu. qu. Katherina erat instituta heres …

f° 23r°

dicti Petri patris sui qui voluerat et ordinaverat quod ipsa unatum Helia

de Brolio alias vocato Ponset [mot rayé] viro suo sustinerent domum suam

hereditatem et ibi perpetuo residerent et remanerent et in ipsis

conservarent nomen suum et domus sua predicta et nutrirent et gubernarent

dictos Johannem et Mariam modicos liberos suos et impuberes et

ordinaverat etiam dictus Petrus Folhardi quod Valeria predicta uxor sua mater

qu. dictorum impuberum esset domina gubernatrix et usufructaria omnium

rerum et bonorum suorum quamdiu vitam vidualem tenere vellet et stare in

domo sua predicta et videntes et considerantes dicte persone et amici quod

bonum esset quod domus predicta conservaretur prout dictus testator ordina-

-verat et quod non reciperet divisionem neque distractionem neque aliam

alienationem de presenti(?) propter eius honera et debita predicta fuit ibi dictum

et talis via electa de concensu et auctoritate domini judicis vicecomitatus

lemovicensis in dicta assisia presidentis quod quod dictus testator ordinaverat prout

ibi per omnes predictos assistentes fuit condictum quod dicta Katerina

erat heres instuta ita quod posset domum regere et administrare sine

redditione compoti alicui viventi neque dictis impuberibus quando

pervenissent ad perfactam etatem et super hoc efficarent dicti amici

‘non obstante’ illa ordinatione testatoris [-----] dicti impuberes pro tempore possent petere

compotum non obstante dicta ordinatione nec etiam dicta Katerina

nolebat recipere administrationem dicte domus nisi esset quitta

de redditione compoti [capp-----] amici voluere( ?) et pro conservatione dicte domus

requisiverunt et consentiverunt tam pro se quam pro dictis impuberibus

[h--] specialiter dicta Valeria mater et tutrix eorum et nomine tutoris

quod dicta Katerina [2 mots rayés] habeat regimen dicte domus unatum

dicto Helie marito suo et quod non teneatur reddere compotum de administrat.

nec administrandis [mot rayé] proventibus fructibus et proventibus dicte domus

[ -------------------------- mots rayés ------------------------------ ] ymo penitus

f° 23v°

sic anologista advenente tamen tempore etatis perfecte

dictorum impuberum in antea si et quantum regerent et

gubernarent dictam domum, fuit ordinatum quod ipsa Katerina,

Hel Guiges tenentur respondere et computare cum dictis impuberibus

de fructibus et emolumentis dicte domus prout esset juris

et rationis et fuit etiam ordinatum et in pactum deductum,

quod si aliqua beneficia au alie res et bona dicte domus

perderentur sine facto et culpa dicte [domus : mot rayé] Guigu. quod non

teneantur illa resarsire et super tali comissione crederetur

eorum proprio juramento, et fuit facta presens ordinatio cum predictis

partibus et personis, qui requisierent dictum dominum judicem ut in

et super premissis auctoritatem suam judicialem interponeret

pariter et decretum quod fuit actum et concessum salvo jure

domini nostri vicecomitis et in aliis quolibet alieno. Actum cum

ipsis partibus copresentibus, et datum in assisia de Tiberio, que fuit

tenta per venerabilem etc. item.

Item hodie Valeria (se) petiit provideri dictis liberis

suis provideri de tutore seu tutoribus quod ipsa ipsa nolebat

nec poterat dictos liberos suos regere regere nec gubernare

nec eorum tutelam gerere et nominavit ibi pro tutoribus dandis

dictis liberis suis videlicet dictos Heliam ‘auctorisatum a patre suo’ et Katerinam de quibus

fuit provisum(?) et qui juraverunt etc.

In causa procur. curie …

f° 24r°

In causa procuratoris curie contra Petrum Berengier reum hodie, procurator curie

habuit in guarentitorem suum videlicet dominum Guidonem de Cluzello

cappellanum Sancti Georgii qui recepit in se guarmentum premiss. Et dictus

Petrus fuit licenciatus a petitione dicti procuratoris et dictus cappellanus

guaritor de premissis laudavit in guarentitorem suum [mots rayés]

Jaubertum dominum de Condato [mots rayés] quem debet habere in

guaritorem ad sequentem assiziam.

Licenciatus fuit Petrus Ramnulphi a petitione quam procurator curie proposuerat contra ipsum

super eo quod sibi imponebatur quod ipse furatus fuerat [d---s] salinarum(?) [----][10] et

ipse probavit totum contrarium per testes ydoneos, et quod ipse non erat in [----p---][11].

Ad idem inter Petrum Fireonet(?) actorem contra Imbertum Bastardi reum et

comissum fuit ut ante comissarios supradictos, salvis qu. de jure.

[ligne rayée]

In causa interrogatoriorum factorum per Guillelmum Bestent domicellum qu. Hel. de [F---][12]

verum idem Helias sit heres condam Helie et alterius Helie et Stephan. Deu Rore

mediante persona Petri deu Rore filii ‘condam’ Helie deu Rore et specialiter si

tenet quoddam affarium sive tenenciam ipsorum deffunctorum scitum in loco de

‘super(?)’ Vernhalibert inter iter publicum quo itur [q----ter] de Vernhalibert

versus La Chanalacia et vadit ad molendinum heredum Johannis militis

deffuncti ex et aquam seu rivum qui labitur set fluit deversus militiam et

transit subtus Vernhalibert, est ad respondendum interrogatoriis ad sequentem

assiziam sine aliqua dilatione.

Compromiserunt se BertrandusAmalati ut procurator Guiote Chastela [ex( ?)]

et Guillelmus de Manso reus in magistrum B. Milhaci et Guischardum

[mot rayé] sub pena decem solidorum super ‘petitione’ quatuor mosdurierarum frumenti

et dimidie pro arreyratgiis trium annorum, et promiserunt stare dicte

ordinatione.

Super petitione ‘iniurarium verbalium‘ facta per Johannem Passa Riou ac contra Petrum del Chastanh

super eo quod dictus Petrus del Chastanh dixerat quod dictus Johannes talliaverat

homines de La Valoza sine voluntate et licencia officiarum domini vicecomitis

et super hoc dictus Johannes Passa Riou revocavit ad animum et noluiss.

sustinere dictas iniurias pro centum solidis et est ad debite procedendum

ad proximam assiziam.

f° 24v°

In causa iniurarium verbalium per Petrum del Chastanh actorem contra

Johannem Passa Riou super eo quod dictus Johannes dixerat publico in

judicio quod dictus Petrus del Chastanh petierat in judicio Guidem

Passa Riou tallam factam pro arreyratgiis debitis Jauberto de La

Boyschieyra anglico posito quod non esset taillatus et de quodam

homine vocato de Preyangau levaverat talliam posito quod non

esset taillatus et sine ‘licencia’ officiarum domini vicecomitis quas

iniurias dictus Petrus noluisset sustinisse pro centum solidis, et

est ad respondendum per dictum Johannem certoriate ad sequentem [mot rayé] assiziam.

[ligne d’une autre écriture: Emendam gatgiavit Aymericus.]

Super petitione facta per procuratorem curie contra Heliam Mosnier

de Platea quod dictus procurator [imp--] fuerat sibi quod ipse ceperat seu

capi fecerat [----] ratum seu gratum habuerat certam quantitatem

terre [vallat.] de Tiberio deteriorando dictum valatum, lite contestata

et negato jurato de calumpnia, est ad probandum in prima ad

sequentem assiziam.

Deffecit Petrus Meyniglier parrochianus de Azeraco, adiornatus per prepositum

querelis procuratoris curie.

Super petitione facta per dictum procuratorem contra Almoydem Mosniera

naturalem uxorem Helie Cornerii, idem maritus suus recognovit quod de

voluntate et jussu Helie Mosnierii avunculi sui ipse ipsa ceperat

et ad domum dicti Helie portaverat certam quantitatem terre

quam ceperat de vallat. de Tiberio de qua recogn. procurator curie

requisivit [-----] curie.

Super peti.. [ligne non achevée en l’état].

f° 25r°

[paragraphe barré]

Compromiserunt se Bergia Radulpha, actrix, et magister Aymericus Martini,

nomine Guiote Bestensa uxoris sue et etiam nomine suo proprio, procurator dicte

uxoris sue, ut docuit per quoddam publicum instrumentum confectum sub data XXVI^a die

mensis maii anno Domini M° CCCC° tercio, receptum per Johannem Brevis(?) lemovicensis

dyocesis autoritate regia notarium in Guischardum de Bauceto per dictam

Bergiam et Bernardus Milhaci per dictum Aymericum nomine quo supra electum, et

promiserunt et juraverunt tenere ad penam decem librarum, et duravit dictum

compromissum usque ad sequentem assiziam venendam per dictum judicem, et dictus

judex ordinavit quod compromissum huiusmodi non sit in preiudicium ipsarum partium.

Fuit amota manus hodierna die per dictum judicem de quadam littera Fortanerii La

Cropta que fuerat scenta ad manum domini nostri vicecomitis ad promotionem

Bernardi Bruchardi.

Hodierna die fuit publice data licencia [---- mots rayés - -----]

omnibus habitatoribus castellanie de Tiberio venandi omnibus

animalibus silvestris solvendo deverium consuetum dicto domino nostro

sta illi cui spectabit.

Super petitione facta per procuratorem curie contra Petrum Brossandi juniorem est

ad respondendum petitioni dicti procuratoris et ad debite procedendum ad sequentem

assisiam.

[mots rayés] In causa procuratoris curie contra Petrum Brossandi reum super eo quod sibi

imponebatur quod ipse furatus fuerat unum honus [gel---s] [------][13] de

gerbas(?) de nocte latenter et furtive, qui Petrus respondit quod ipse ceperat bone

dictum honus ut suum de nocte.

f° 25v°

Super petitione facta per procuratorem generalem contra P. Brussandi(?).

Emendam gatgiavit B. Guira super eo quod sibi imponebat

quod ipse ceperat terram de Valhaco dicti loci de Cornhaco / Et fuit

remissa sibi sed quod faciat manupera.

Condempnati fuerunt ex voluntate sua [ mots rayés]

Stephanus Peytavi et Petrus del Chastanh ad solvendum et reddendum

viginti solidos videlicet quilibet ipsorum decem solidos infra unam

mensem consulibus dicti loci de Tiberio.

Causa que erat ad id sub spe pacis inter dominum Audoynum Bastardi

et dominum Stephanum Pautardi, est ad id ut ante sub spe pacis ad

sequentem assiziam.

Deffecit Audoynus Maurel citatus per prepositum de Tiberio querelis procuratoris

curie comparentis.

Deffecit P. de Mayschat citatus per dictum prepositum querelis procur.

quod si augeant brachium( ?) suum( ?), et dominus judex remisit sibi.

Emendam gatgiavit Maritoria(?), uxor condam P. Laresi(?), ex quod ceperat

terram de Valhaco de Tiberio absque licencia ‘officiarium’ domini nostri vicecomitis et in magnum

preiudicium fortalicie de Tiberio / taxata ad .V^C. solidos.

Emendam gatgiavit H. De Laga in persona ‘magistri’Bertrandi Milhaci est

quod dictus Helias ceperat certam quantitatem terre de Vallaco dicti loci de Tiberio /

taxata ad .V^C. solidos.

In emendam fuit rectenta Guiota Bestensa ex quod , cum

sibi esset preceptum arrestum per dictum judicem frangit dictum arrestum non

habendo(?) justitiam / taxata ad [ ------ mots rayés ------ ]

[ ------ mots rayés ------ ] centum solidos et fuit remissa ad .XL., quod …

f° 26r°

... nobilis mulier et ad rogatum et preces multorum notabilium virorum

qui rogaverunt pro ipsis eo quod ignorante fecerant / -V sol. / proposito

se residuum domino videlicet viginti quinque et cum bona dicte Guiote

avis.(?) dicti arresti fuissent ad manum dicti domini posita, fuit amota

manus et fuit sibi data licencia utendi, etc.

Actum assisie ‘de Exidolio’ metuendissimi et ilustrissimi principis et domini

nostri domini vicecomitis lemovicensis que fuit tenta per venerabilem et

discretum virum magistrum Archambaldum deSancto Asterio bacallarium

in legibus judicem generalem totius vicecomitatus lemovicensis die XX mensis

maii, anno Domini M° CCCC° nono.

[ 2 lignes rayées ]

Hodierna die fuit proclamatum ut aliquis qui veniat qui voluerit assensare furnum

de Peyzaco unatum quedam pleydure pro annuo censu .XI. sol.

Deffecit ‘Lo Sartre’ Fabri lite pendente cum Guillelmo Maleti.

Deffecit alius P. Lo Sartre lite pendente cum dicto Guillelmo.

In causa alia mota inter Guillelm. Maleti(?) actorem contra P. Lo Sartre reum

super eo quod dictus Guillelmus petierat sibi quod dudum dictus P. miserat(?) dictum

Guillelmum affransure [mot rayé] certa animalia per anglicos de Castro Novo capta

[ ----------mots rayés-------------- ] lite contestata et jurato aliter in

(in) causa et negato / dictus Guillelmus produxit in testes

comisso de examinando(?) dictos testes

Bertrando de Capella junior scriptori assiziarum totius vicecomitatus et ad probandum

in secunda ad secundam assiziam.

f° 26v°

Hodierna die in assisia presenti nobiles inferius nominati et dixerunt

et presentaverunt se esse paratos facere homatgia et alia deveria debita

dicto domino nostro vicecomite nomine castellanie predicte de Exidolio et

requisiverunt sorbam(?) dicte assizie ut de dicta presentatione sibi faciat actum seu

instrumentum.

Et primo Bertrandus de Rupe domicellus (de Alba Rupe)

Bertrandus de Banas domicellus (de Alba Rupe)

Dominus abbas de Tusturiaco pro omnibus membris suis.

Dominus Iterius Nepotis [can----tus] de Cancellata ut procurator religiosis viri domini abbatis

de Cancellata.

Johannes Vigerii [correction par Cl-H. Piraud] domicellus de Exidolio.

Ad manum dicti domini nostri vicecomitis fuit positum hereditatus

de La Pradela.

[ dans la marge : ‘Linards’ ]

Dominus de Linars cum esset interrogatus qualia deveria tenebatur

facere dicto domino nostro vicecomite de terra quam tenet in vicecomitatu

lemovicensis, respondit quod ipse tenetur facere homatgium, sed nescit

quale, sed ad certiorate respondendum, fuit sibi assignata

ad secundam assisiam in castellania de Carovico [de (Château)-Chervix - note Cl-H. Piraud].

f° 27r°

Et idem respondit Petrus Bruchardi pro domo de La Bruschardia et

domo de Nanchiaco.

Bertrandus de Banis respondit illud idem.

Bertrandus de Rupe idem ad docendum de deveriis ad secundam assisiam.

Helias Fochier de Peyzaco dixit et respondit quod ipse tenetur facere

unum homatgium cum uno pari calcaribus, unum deauratum et alium

argentatum.

Idem sicut dominus Delmars fecit Guillelmus Maleti.

Idem Petrus Jauberti pro domo de Jaubertia.

Johannes Vigier de Exidolio, illud idem.

Dominus abbas de Tusturiaco, idem.

Petrus Giraudo, idem, pro ipso et uxore sua.

Oliverius de Boyschuelh, idem.

Arnaldus de Brusaco, idem.

Petrus de Faugeyraco, idem.

Gerardus Richardi pro se et domina de La Hugona Johanna Morsela, idem.

Petrus de Cossaco, idem.

Moyta Reynauda domicella, idem.

Bertrandus Blanc, idem.

Guischardus de Vaucocor, idem.

Golferius Jauberti pro patre suo, idem.

f° 27v°

Helias de Peyzaco, idem.

Romualdus Blanqueti, idem.

Domina de Cabanis, idem |

| et fuerunt misse in respectu.

Domina de Las Borias, idem |

Petrus de Maymino pro se et Johanne de Meymino fratre suo et Almoyde

Daumina matre sua et Fortanerii La Cropta, idem.

Guillelmus de Sancto Martino pro domina sua Maria Morsela.

Guolferius de [----s] in respectu.

Guillelmus de Lespinat pro se, idem.

Dominus de Sancta Ursa, idem.

Hel. de Nosuila, idem.

Heredes condam domini Guillelmi Helias, idem.

Preceptor de Sargaco, idem.

De aliis nobilibus qui non venerunt [-----] eorum de castellania

de Exidolio fuerunt positi ad manum domini.

Deffecit dominus Helias, cappellanus de Colaures, citatus per Heliam de Marlhot

querelis procuratoris(!) domini vicecomitis.

Super interrogatoriis hodie verbo prepositis per Guolferium Jauberti filium et procuratorem

domini Audoyni Jauberti contra Ademarum Picart alias vocatum Valada

parrochianum ecclesie Sancti Sulpicii est ad tradendum in scriptis interrogator. infra

mediam assiziam et ad respondendum ad sequentem assisiam.

Super interrogatoriis hodie verbo prepositis per Petrum de Cossaco domicellum ‘contra G. Bos’ utrum(?) teneat et

possideat etc. hereditat. condam Helie del Bruelh et [---] insolidum vel pro parte [----]

est ad tradendum in scriptis infra mediam et ad respondendum ad

sequentem assisiam.

f° 28r°

Rectentus fuit in emendam Geraldus ‘Ros’ parrochie Sancti Sulpicii ex eo

et pro eo quod ultra sazinam positam in quodam prato sito in dicta

parrochia confront. etc., ipse fregit dictam sazinam qu. fenum in dicto prato

existent. convertit in usus suos proprios, absque licencia curie.

Memorale quod condempnatus fuit ad [re-----and.] manus usque ad summam

.XV. denariorum honera ferri.

Datum XXVa die mensis maii anno Domini M° CCCC° nono.

Bertrandus de Rupe sive de La Guandilha domicellus costruit

Pivanes suos veros certos etc. videlicet Bernardum de Banas

Guischardum de Vaucocor, Guillelmum Maleti et plures alios videlicet

ad faciendum homatgium et juramentum fidelitatis et alia deveria pro ipso const.

domino vicecomiti lemovicensis debita, de quibus constabit legitime et concesse in

meliori forma.

Licenciatus fuit Guillelmus Lamberti a petitione quam Petrus Boudon

et Ademarus Audebert fecerant contra ipsos.

Deffecit Petrus Guari lite pendente cum P. Giraudo actore.

Ad idem inter P. Maymini actorem et Guillelmum, Johannem et Bertrandum Lambert fratr., ad

sequentem assiziam.

Ad idem inter P. Maymini nomine Almoydis Daumana matris sue actorem

contra Stephanum del Maynel reum ad sequentem assiziam.

Ad idem inter magistrum Aymericum Pelegrini actorem nomine uxoris sue et Loram Girarda ream

ad sequentem assiziam salvis expensis in finalibus taxand. contra dictum actorem.

In causa alia mota per Petrum [mots rayés] et Johannem Maymini fratres actores ....

f° 28v°

... contra Stephanum Reginaldi alias vocatum Audebert / tradito libello per partem(?)

actricem / concessa copia, est ad respondendum dicto libello ad sequentem

assiziam.

In causa alia mota per Petrum Maymini ut procuratorem Radulphi Coterii actoris

contra Guillelmum de Leymaria reum, responso per partem ream quod non est heres(?)[14]

nec tenet bona nominatorum in alio acto precedenti, est ad tradendum

libellum ad sequentem assiziam.

Deffecit Petrus Brossandi junior lite pendente cum procuratori curie.

In causa alia mota per procuratorem curie actorem contra P. Jutge reum,

productis in testibus Petro Mosco et Guillelmo Bos, est ad probandum

in tertia ad sequentem assiziam.

In causa alia mota per Petrum Maymini ut procuratorem Almoydis Daumia matris sue

actricem contra B. Johanelli, est ad idem et ad comparendum sufficiente et

[p---e] et precise ad sequentem assiziam.

In causa Petri Giraudo acrtoris contra Guillelmum de La Reylia ‘reum’ est ad ad sequentem

assiziam.

In causa procuratoris curie actoris contra Agnetem de Labatut ream hodierna die, Petrus

Giraudo, procurator dicte Agnetis, tradidit oppositionem suam in scriptis,

et dictus procurator curie negavit narrata in dicta oppositione, est ad

probandum pro parte dicte Agnetis oppositionem suam ad sequentem assiziam.

Ad id inter P. Maynini actorem et Petrum de Faugoyraco reum

ad sequentem assiziam.

f° 29r°

Actum assizie de Ans metuendissimi et ilustrissimi principis et domini

nostri domini vicecomitis lemovicensis que fuit tenta per venerabilem et discretum virum magistrum

Archambaldum deSancto Asterio bacallarium in legibus judicem ordinarum

totius vicecomitatus lemovicensis die X^a mensis junii, anno Domini M° CCCC°

nono.

Robbertus La Fon, parrochianus de Peyrinhaco, recognovit se esse hominem

questabilem domini nostri vicecomitis lemovicensis et se debere ratione maynamenti

de Calfeyria novem cartones avene ‘razos’ ad mensuram Bellis Regardi

et duos solidos et dimid. Lemovicensis monete, et recognovit se esse hominem

questabilem, et hodierna die in presenti assiziam fuit taillatus ad totidem

sicut confessus fuit se deberi et postmodum ‘fuit’ sibi questa

ad quatuor solidos.

P. Guari ‘vocatus Lo Negre’, parrochianus Sancte Eulalie, recognovit se esse hominem questabilem

et taillabilem ratione maynamenti Deschorbaseys(?) dicte parrochie, et se debere de

redditu tres eyminas frumenti ad mensuram de Exidolio, et fuit taillatus

ad totidem de questa.

Super petitione facta per Bertrandum La Farga de Azeraco scilicet

quod Ademarus Tryscho intravit quamdam terram suam sitam in manso

de Mayaco in parrochia de Azeraco sitam juxta (juxta) cumbam de Banhaly-

-la et juxta platheas de Lo Encontre , item quoddam pratum situm

in ripperia de Deyme.

Negavit petita per dictum actorem non fore vera, litem contestando, est ad

probandum in prima ad assisiam, et ad tradendum in scriptis petitionem suam

infra [---] mediam, et dictus reus costituit procuratores ‘interacta‘ magistrum P. Boneti,

Petrum Lavernha, Johannem de Milhaco, Oliverium de [Mon--s] et [--------][15] quemlibet

insolidum.

f° 29v°

Hodierna die, fuit inhibitum omni manereiy gentium ut non fiat(?)

[--si] intrand.(?) in bonis, rebus et hereditatibus atque nemoribus

et aliis pertinentiis Hugon. Guillelmi Muleti et specialiter in ea que

habet in parrochia Sancte Eulalie et Sancti Pantaleonis de Lentinhac et de

Boyschieyra sub pena .LX. solidorum.

Hodierna die fuit iniunctum omnibus habitatoribus castellanie de

Ans quod quilibet veniat et portet in scriptis nomine et [-------]

et confrontation. de quibus [---------] [16] deveriadicto domino nostro vicecomite ad

sequentem assiziam.

Super petitione unius sextarii [mot rayé: frumenti] avene ad mensuram de Manso [S----][17]

et arreyratgia septem annorum facta per procuratorem curie contra [------][18]

Costa pro qua comparuit Petrus Boyschieyra qui recognovit

contenta in petitione, [mot rayé] fuit condempnatus ad solvendum dictum

sextarium frumenti et arreyratgia que deberi legitime [-----or--] de jure

infra terminum [--] consuetum.

In causa Bernardi de Sancta Huirsa actoris contra P. Boyschieyra reum

fuerunt producti ‘[------][19]‘ et juraverunt depponere veritatem videlicet

H. Lo Mestre, Joh. La Costa contra quos(?) etc. renovata comissione,

est ad probandum in secunda et ad refferendum ad sequentem assiziam.

[ligne rayée]

Emendam gatgiavit Guillelmus de Buelha super denunciatione

facta per Arnaldum Servola super eo quod dictus Guillelmus sibi dederat dampnum

cum porcis suis in quodam prato dicti Arnaldi ‘[-----] deb.‘ et super eo quod

quorunt cum porcis suis [--s] [dep---] domini nostri vicecomitis

[autre écriture] et cum pluribus porchis aliorum hominum mercator. tax. pro jur. domini XX solidos

et pro preposito---- X sol. et preposito III sol.

Super iniuriis verbochiis(?) factis …

f° 30r°

In causa alia mota per Bertrandum de Bonaguisa actorem contra P. Chalar

de Pernihac, productis in testibus in presenti causa Oliverium de Buyschelh

Hugonem de Boyschuelh qui juraverunt etc., est ad probandum in secunda ad

sequentem assiziam.

Reservate fuerunt expense Joh. La Romeygieyra et Joh. de Charedon super

eo quod Raymundus ‘Bonet’ produxit eos in judicio.

Ad idem in causa que vertit inter procuratorem et Bergiam de Milhaco ad sequentem

assiziam.

Deffecit P. Fina adiornata per Stephanum Fauretier [------] [-----] precepto querelis

procuratoris.

Hodierna die fuit proclamatum in assisia quod veniant ad recipiendum mensures

bladi et vini ad penam trium solidorum.

Hodierna die fuit data licencia ‘per dominum locum tenentem’ Bertrando Sudre domicello de Guabilho Falcandi,

quoddam pratum ‘situm in ripperia deu Blanit(?)‘ quod dicebat esse suum positum ad manum domini nostri

vicecomitis donec et quousque informaverit dictum pratum esse suum.

Hodierna die fuit manus amota de pedatgio quod consuevit levare

Raymundus de La Chassanha domicellus(?) in loco de Guabilho et cavit de stando

juri per Johannem Bardonis et Petrum Bot habitatores dicti loci de Gabilho

qui se ipsos et omnia bona sua obligaverunt et juraverunt non

venire contra.

Ad id in causa magistri Aymerici Pelegrini ad actor. contra dominum Johannem Fabri

Ad id inter magistrum Aymericum Pelegrini contra Bertrandum de Bonaguisa.

Ad id inter magistrum Aymericum Pelegrini contra Matham de Bel Royre.

f° 30v°

Actum assisie de Tiberio metuendissimi et illustrissimi principis

et domini nostri domini vicecomitis lemovicensis que fuit tenta per venerabilem et discretum virum

magistrum Archambaldum de Sancto Asterio baccalarium in legibus, judicem

generalem totius vicecomitatus lemovicensis, die quarta mensis julii, anno

Domini M° CCCC° nono.

Decreta fuit tutela Helie de Condaminas Marie del Chapuel eius neptis

qui tutor juravit bene et fideliter ipsum gubernare et eius bona

fideliter administrare et reddere bonum et legale compotum et fuit

appositum decretum etc.

[Remarque : surcharges du paragraphe suivant non transcrites]

Decreta fuit tutela Marie de Podio Petri de Plamon filius condam

Ademari de Plamon mariti dicte Marie et impositum silencium

Helie Achardi qui petebat sibi tradere et eius [gub-enation.] terre [------]

[pro--] de gerere [ -------- reste de la ligne barré --------- ]

super quibus dictus Helias non conscenscit et fuit protestatus et [------]

parte in expensis ad [dep---ant--] et fuit concessa copia testamenti dicti [-----]

Helie Achardi predicto.

In causa remissa de audientia ad assisiam presentem que fuit incepta ad

relationem Johannis Lamberti fuit ordinatum quod petitio illius

cause esset magis pecifficata(?) et declarata super confrontatione et

declaratione illius petition. Et ad debite procedendum ad sequentem assisiam.

Item in alia causa similis denunciationis inter dictas partes, est ad debite

procedendum ad sequentem assiziam.

f° 31r°

Causa remissa de audientia ad assisiam que utitur inter Johannem Lamberti deffendentem

et Guillelmum Maleti [mot rayé: actorem?] qui asseruit se posuisse sazinam in quadam

domo sua in burgo de Peyschaco inter viam publicam que itur de Peyschaco versus

hostpital. aliter consultation. ponend. cum confrontatione fuit ordinatum quod

doceat dictus Guillelmus ad sequentem assisiam.

[paragraphe de deux lignes barré]

Hodierna die fuit remissa quadam causa que vertitur inter P. Maynini.

Hodierna die fuit data licencia preceptori Sancti Antonii de Exidolio

quod recipiat de tegulis pro cohoperendo ecclesiam suam et hospitale.

In causa alia mota per Petrum Giraudo nomine Guie de Faura uxoris

sue contra P. Guari reum, tradit. per partem actricem interrogator.

concessa copia est ad respondendum interrogatoriis ad sequentem

assiziam.

Condempnatus fuit Petrus Guari ex concessione sua ad solvendum

et reddendum Helie de Condaminas nomine tutoris Marie del Chaprel

neptis sue tres franchos auri et quinque solidos infra festum Beati Michaelis.

f° 31v°

Actum assizie de Moruscles que fuit tenta in loco de Janit

per venerabilem et discretum virum magistrum Archambaldum de Sancto Asterio

bacallarium in legibus judicem generalem totius vicecomitatus

lemovicensis die sexta mensis julii anno Domini M° CCCC° nono.

Hodie fuit propositum per Laurentium Paneti, procuratorem curie vicecomitatus

lemovicensis quod cum alia bona, res et hereditates spectantes et pertinentes ad

hereditatem de Nantuelh et vocatum de Maubales fuisset positum

ad manum domini nostri vicecomitis ex certis et justis causis per ipsum

si necessarie(?) fuerit loco et tempore declarandis et quod prout ipse intellexerat

ipso non vocato aliqui explectaverat dicta bona indebite et inuste [---][20]

et sine manus amotione requisivit de novo quod dicta bona sub

manu domini detinerentur et sazina que precesserat confirmaretur [----][21]

cum Imbertus Bastardi unatum dicto procuratore hoc requireret qui

pretendebat se exhere datum per nonnullos acthenus indebitos

detentatores tardem conditis super sagma pretensa nonnullis testibus

qui dixerunt sazinam appositam fuisse, fuit sayzina continuata et inhibita

explectum de cadere omnibus quibuscumque donec et quousque per dictum

dominum judicem fuisset ordinatum ad quod Johannes de Lauriera se

opposuit procuratori, ut dixit Reginaldus Sernot quam oppositionem noluit

valere contra dominum nostrum vicecomitem sed contra quoscumque alios privatos

petitores.

Datum et actum octava die mensis julii anno Domini millesimo

CCCC° nono.

Qua die in loco de Badafollo honorarii de Hans fuit amota

manus per nos judicem ordinarium vicecomitatus lemovicensis de bonis, rebus, ...

f° 32r°

... et redditibus, censibus, juribus et deveriis reverendi patris domini

abbatis Tusturiaci per quoscumque servientes seu alios [mot rayé]

officiarios domini nostri vicecomitis lemovicensis [mots rayés] apposita

fuerit et in quibuscumque locis dicti domini abbatis [----] impedimentum

[aproposit.(?)] maxime, cum dictus dominus abbas nobis ydonee caverit

de stando juri adversus omnes qui ab ipso petere volent

in foro judicio competenti.

f° 32v°

Actum assisie de Tiberio metuendissimi et illustrissimi principis

domini vicecomitis lemovicensis que fuit tenta per venerabilem et discretum virum

magistrum Archambaldum de Sancto Asterio baccalarium in legibus, judicem

generalem totius vicecomitatus lemovicensis, die XI^a mensis maii, anno Domini [...][22]

Super petitione quod fecit hodie procurator curie ac contra Petrum Peschier videlicet

quod ‘dictus procurator‘[23] petebat ab ipso ‘Petro‘ vendas et honores cuiusdam domus site in loco

de Nontronio, cuius confrontationes sunt in quadam littera recepta super

hoc per Petrum de Preyzilho, habitatorem loci de Nontronio quam domum

dictus Petrus Peyschier ascensaverat a Johanne Pastorelli de Nontronio sub

certo redditu et pro intratgiis sibi promiserat decem libras pro quibus

petebat dictus procurator vendas et honores, quod dicta domus est de pheodo

domini vicecomitis ‘lemovicensis’ et Petrus Pechier dicebat quod solverat pro allis vendis unum

scutum Joh. Stlebrucha(?) qui habebat potestatem levandi dicta deveria pro dicto

domino ordinatum extitit quod dictus Petrus apportet ad ‘secundam’ assiziam

de Nontronio relatione dicti Johannis si ipse habuit pro ipso domino ratione vendar.

‘dictum scutum’ et si sibi debebatur et erat sibi facta assignatio super huiusmodi emolumentis

quod habita relatione fiet(?) ‘sibi’ jus.

Die mercurii in festo Beatorum Fabiani et Sebastiani fuit

arrestatus apud Exidolium per dictum locum tenentem [---] P., anno Domini

M° CCCC° undecimo.

---

[1] Paroisse réunie aujourd’hui à celle de Chourgnac d’Ans.

[2] A ce sujet, nous recommandons au lecteur l'article: Les cris de guerre « Guienne ! » et « Saint-Georges ! », l'expression d'une identité politique du duché d'Aquitaine anglo-gascon, par Guilhem Pépin, in Le Moyen Age tome CXII - 2006/2, De Boeck Université.

Un abstract de cet article peut-être consulté sur le site CAIRN à l'adresse :

http://www.cairn.info/resume.php?ID_REVUE=RMA&ID_NUMPUBLIE=RMA_122&ID_ARTICLE=RMA_122_0263

[3] transcription non assurée, manuscrit peu lisible

[4] texte peu lisible

[5] « Causae criminales audiantur et judicentur non in occulto, sed palam et publice. » Le bannissement du secret fut prescrit par une ordonnance de Louis X en 1315.

[6] Même patronyme que sur la page précédente, dernière ligne.

[7] texte peu lisible

[8] pour « denunciationis facte ».

[9] pour « orto ».

[10] peu lisible

[11] idem

[12] id.

[13] id.

[14] id.

[15] illisible

[16] idem

[17] id.

[18] id.

[19] surcharge peu lisible

[20] illisible

[21] peu lisible, non déchiffré

[22] année non indiquée ici (ou effacée ?)

[23] les surcharges de cette ligne sont d’une autre écriture.

<< Retour